Mos shtrėngimi i fėmijėve nė njė detyrė tė caktuar me mendimin se “ėshtė akoma i vogėl, nuk mund ta bėjė", mosngarkimi i njė pėrgjegjėsie ndikon nė formimin e mangėt tė fėmijėve.
Fėmijėt e pėrkėdhelur shumė, tė kontrolluar dhe qė nuk u jepet asnjė detyre kthehen nė individė pasivė, tė mbyllur nė vetvete dhe persona qė presin nga duart e tė tjerėve pėr tė pėrfunduar detyrat e tyre. Fėmijėt duhet tė ngarkohen me detyra nė varėsi tė moshės qė kanė.
Pėr tė pasur njė individ tė pavarur, tė suksesshėm dhe tė sigurt nė vetvete, ndjenja e pėrgjegjėsisė u duhet transmetuar fėmijėve nga ana e familjes. Detyrat e caktuara nga ju si prindėr do tė ndikojnė pozitivisht nė personalitetin dhe zhvillimin e tij.
Nė periudhėn parashkollore fėmijės duke filluar nga mosha dy vjeē mund t’i jepen detyra tė vogla tė pėrshtatshme me moshėn dhe tė mėsohet me sjellje tė tilla. Nuk duhet harruar se pėrgjegjėsia ėshtė diēka qė mund tė merret aq sa jepet. P.sh fėmija tė lejohet tė hajė vetė kur arrin nė moshėn ku mund ta pėrdorė mirė lugėn. Mbledhja e lodrave tė hapura ėshtė gjithashtu hap i vogėl, i cili mund ta ndihmojnė tė pėrgatitet mė mirė pėr jetėn. Por, fatkeqėsisht shumica e nėnave dhe baballarėve ecin me mentalitetin se ai ėshtė akoma i vogėl, nuk mund tė bėjė asgjė. Dhe vazhdojnė tė veprojnė nė emėr tė fėmijės. Familjet, tė cilat shfaqin njė qėndrim shumė mbrojtės dhe pėrkėdhelės, pengojnė fėmijėt tė vendosin vetė por mė vonė mund tė zhgėnjehen nga ata.
Njė fėmijė tė cilit nuk i jepet asnjė detyrė apo pėrgjegjėsi nga familja, nė periudhėn e fillimit tė shkollės nuk do tė dėshirojė tė bėjė detyrat, nuk do tė sistemojė dhomėn dhe gjithnjė do tė presė ndihmėn e tė tjerėve. E njėjta gjė ėshtė edhe pėr fėmijėt qė rriten nė familje shumė autoritare, ku sundon disiplina e rreptė. Asgjė nuk ndryshon. Sepse tek fėmija nuk ėshtė zhvilluar aftėsia e vetėvendosjes dhe zgjedhjes. Kur familja ushtron njė presion shtypės dhe autoritar fėmija rritet pasiv, i heshtur dhe larg pėrgjegjėsive. Familjet pėrpiqen tė bėjnė mė tė mirėn pėr fėmijėt. Prandaj me kalimin e viteve, kur ky fėmijė rritet e ka shumė tė vėshtirė tė qėndrojė mbi kėmbėt e tij dhe nuk do tė arrijė tė vendosė vetė pėr asgjė.
Jepini detyra tė pėrshtatshme me moshėn
Ju si familje duhet tė thurni fjali tė shkurtra dhe tė qarta pėr tė shprehur detyrat qė mund tė bėjė fėmija.
Tregohuni tė kujdesshėm qė detyrat e dhėna tė pėrshtaten me moshėn dhe karakterin e fėmijės.
Nxiteni atė t’ju ndihmojė nė punėt tuaja tė pėrditshme.
Mund t’i jepni detyra tė thjeshta si t’ju ndihmojė nė shtrimin e tryezės, t’u pėrgjigjet telefonatave e tė tjera tė ngjashme.
Jepini fėmijės mundėsinė e zgjedhjes duke pranuar qė ai ėshtė njė individ i ndryshėm nga ju. Nė kėtė mėnyrė do ta ndihmoni tė kuptojė rezultatet pozitive dhe negative.
Mbėshteteni por mos ndėrhyni.
Pėrpiquni tė bėheni shembull pėr sa i pėrket ndjenjės sė pėrgjegjėsisė, mos harroni qė fėmija ėshtė pasqyra juaj.
Kur fėmija e kryen me sukses njė detyre tė dhėnė mos harroni ta lavdėroni me fjalė si “tė lumtė, e paske bėrė shumė bukur”.
Mos e dėnoni nė rastet kur nuk plotėson detyrat e dhėna. Dėnimi qė mund t’i jepni fėmijės suaj si prind ėshtė mosdhėnia e shpėrblimit.