Ismail Qemali


Burr i Shtetit dhe Diplomati me Largpames Shqiptar

Ismail Qemal Bej Vlora, Burri me i Larte i Shtetit Shqiptar. figura mė madhore, luftėtari i orėve tė para pėr krijimin e njė Shqipėrie etnike, personaliteti mė i shquar dhe mė i veēantė i luftės pėr liri, demokraci dhe bashkim kombėtar, intelektuali i mirėfilltė, njė drejtues largpamės dhe njeriu liridashės.

Ai lindi nė Vlorė nė vitin 1844 nga njė familje me prejardhje ēifligare. Shkollėn fillore e kreu nė vendlindje, kurse gjimnazin nė shkollėn "ZOSIMEA" nė Janinė tė Greqisė. Pėr tė gjithė shqiptarėt Ai ėshtė personaletiteti mė i lartė i Kombit mbas Gjergj (Skender Bej) Kastriotit pasi mundi t'i fal Shqipėrisė

mė 28 Nėntor 1912, Pavarėsine Kombėtare -Territoriale

Pėrkrah tij u gjendėn patriotėt mė tė mire shqiptarė, ata qė u betuan pėrjetėsisht Nė Emėt tė Kombit. Kėtė ngjarje e cila pėrbėn nė vetvete aktin mė tė madh historik tė kombit shqiptar e pėrkrahėn fuqishėm mendja dhe duart e forta tė Isa Boletinit, Luigj Gurakuqit dhe njė gupi tė madh patriotėsh shqiptarė. Nga Kosova pėrveē Isa Boletinit kishin ardhur edhe Mehmet Pash Deralla, Tafil Boletini, Dervish Mitrovica, Zenel Begolli, Halim Mus Bajgora, Ahmet Ali Llapi, Riza Beg Gjakova, Vehbi Dibra, etj.

Mbas pushtimit tė gjatė rreth 500 vjeēar Otomano-Turk mė nė fund Shqipėria gėzoi pavarėsinė e saj tė plotė nė trojet e saj duke valėvitur pėr here tė pare mbas duarve tė Skėnderbeut Flamurin e Arbrit.

Flamuri qė ngriti nė Vlorė Ismail Qemali u qendis nga vajza vlonjate Marigo Posia.

Mė nė fund Shqipėria kishte Kryeministrin e saj tė Parė me njė Shqipėri tė Pavarur.

Pėrpara kėsaj ngjarjeje kaq tė madhe qysh nga viti 1859 ai jetoi nė Stamboll sė bashku me familjen e tij nga ku u pėrpoq pėr percaktimin e njė alfabeti tė pėrbashkėt tė gjuhės shqipe dhe formimin e njė shoqėrie kulturore shqiptare.

Ai u zgjodh atje deputet i Perandorisė Osmane dhe pėrfaqėsues i Sanxhakut te Beratit. Kėrkesat e Ismail Qemalit pėr reforma demokratike e ēuan atė nė njė konflikt tė ashpėr me qarqet konservatore tė atėhershme tė Stambollit.

Gjat periudhės sė tij si deputet ai ndihmoi levizjen ēlirimtare tė bashkėatdhetarėve tė tij dhe lehtesoi me sa mundej gjendjen e veshtire te popujve te shtypur te Perandorise.

Por keto nuk kaluan pa u vene re nga Porta e Larte e cila e denoi ate me internim duke e ndeshkuar per shtate vjet me rradhė.

Ne maj te 1900 per t'ju shpetuar ndjekjeve te Sulltanit ai u arratis nga Stambolli dhe u vendos ne Paris e me vone ne vende te ndryshme te Evropes prej nga vendosi edhe lidhjet me rrethet politikes se Levizjes Kombetare Shqiptare.

Ai Mbrojti pranė Komisionit Ndėrkombėtar tė Kontrollit dhe pranė Fuqive tė Mėdha tė drejtat e ligjshme tė popullit shqiptar dhe tėrėsinė territoriale tė vendit.

Nė Vlorė kryesoi mbledhjen e Kuvendit Kombėtar e cila shpalli duke valevitur per here te pare mbas Gjergj (Skender Bej) Kastriotit, Flamurin e Pavaresise se Shqiperise se Pavarur.

Nga Ballkoni i Shtepise se Vogel historike ne Skele

Mė 28 Nėntor te vitit 1912

u shpall

Pavarėsia Kombetare-Teritoriale e Shqipėrisė se Pavarur

Ai ishte burri me i Larte i Shtetit Shqiptar mbas Gjergj (Skender Bej) Kastriotit dhe Diplomati me Largpames i Politikes Shqiptare te te gjitha koherave.

Qeveria e kryesuar nga Ismail Qemalit nė kushte shumė tė vėshtira mori njė varg masash nė fushėn e ekonomisė, tė organizimit shtetėror dhe tė kulturės kombėtare te cilat i hapėn nje rruge te re Shqiperise se asaj kohe. Taban i cili ishte me i forti se kurre mbi te cilin ecen edhe sot e kesaj dite Shqiperia.

Qeveria e Ismail Qemalit ra ne Vitin 1914.

Vitet e fundit tė jetės sė tij Ismail Qemali i kaloi nė mergim duke i perdorur ato deri na ēastet e tij te fundit nė dobi tė ēėshtjes shqiptare.

Nje pyetje me gerryen vazhdimisht mendjen:

Perse Shqiperia nuk diti t'i mbaj kurre prane vetes bijt e saj me te mire...?

Ai Vdiq nė Itali nė vitin 1919 dhe para se te mbyllte syte la nje porosi "nje amanet", i cili nuk u plotėsua....

"Me varrosni ne Kanine
Te kem Skelen perkashi, ..."