Ndricimi ne shkolla, nxenesit drejt verbimit

[Altin111]

E Merkure, 05 Dhjetor 2007

Nxenesit e shkollave, por edhe studentet e universiteteve, nga dita ne dite rrezikojne te humbasin nje pjese te shikimit. Erresira duket se po shkaterron syte e femijeve, si ne ambientet e shkollave, ashtu edhe gjate studimit me qiri apo ndricues te vegjel gjate studimit ne shtepi. Nderkohe, qe mjeket specialiste pohojne se ndricimi i dobet eshte nje nga faktoret kryesore ne humbjen e shikimit. Nga ana tjeter, vete nxenesit pohojne se nuk kane drita, si gjate oreve kur kryejne mesim, ashtu edhe kur jane ne shtepi. “Kur jemi ne shkolle, na ikin dritat dhe mesuesja na hap dritaren, qe te kete me shume drite. Edhe orarin e mesimit nuk po e kryejme si ne vere, sepse tani erresohet shume shpejt dhe nuk mund te kryejme mesim ne erresire”, tregoi dje Melisa Shoti, nxenese e shkolles “Ed’hit Durham” ne kryeqytet. Ky fakt eshte perforcuar edhe nga nje studim, qe eshte bere nga Instituti i Shendetit Publik ne 13 shkolla te vendit.

Studimi, i cili eshte kryer ne disa qytete kryesore te vendit, si Korce, Tirane, Vlore, Shkoder dhe Elbasan, tregon se rreth 84.6 per qind e shkollave nuk kane ndricim te mjaftueshem, nderkohe qe 19.6 per qind e nxenesve rezultuan me probleme pamore. “Mungesa e energjise elektrike, por edhe sistemi jocilesor qe perdoret ne shkolla, ka sjelle probleme ne shikimin e femijeve, por edhe te moshave te rritura”, theksohet ne studimin e ISHP-se. Sipas specialisteve, thuhet se 19.6 per qind e femijeve, te vizituar ne 13 shkolla 9-vjecare ne 5 qytete te vendit, kane mprehtesi pamjeje te ulur dhe 84.6 per qind e shkollave nuk kane ndricim te mjaftueshem. Kurse te dhenat tregojne se Shqiperia merr per baze normat e lejuara per ndricimin artificial te vitit 1975, qe shkojne nga 30 deri ne 100 lux, ndersa koeficientet e rekomanduar nga Agjencia Nderkombetare e Ndricimit jane nga 700 ne 1 mije lux.

Institucionet indiferente

Specialistet e Institutit te Shendetit Publik, menjehere pas kryerjes se studimit, disa kohe me pare, rekomanduan zevendesimin e llambave inkandeshente me llamba me neon. Por deri me sot, pervec shkollave te reja apo atyre qe rikonstruktohen, asnje shkolle tjeter nuk ka bere zevendesimin. Por nese do te kryhet nje vezhgim ne shkollat e vjetra duket se keto rekomandime te dhena nga specialiste te ISHP-se nuk jane marre parasysh. Edhe Ministria e Arsimit dhe Drejtorite Arsimore ne asnje fillim viti akademik nuk kane parashikuar per investime, te cilat kane te bejne me ndricimin. I njejti problem mbetet me furnizimin me energji elektrike, ku keto institucione arsimore penalizohen njelloj, si dhe familjaret apo bizneset. E ndersa keta te fundit gjejne zgjidhje alternative, per femijet mbetet vetem nje mundesi; te mesojne me qiri dhe te krijojne probleme me shikimin.

84.6 per qind e shkollave nuk kane ndricim te mjaftueshem

19.6 per qind e nxenesve rezultuan me probleme pamore.

13 shkolla 9-vjecare u perfshine ne studim

5 qytete te vendit iu nenshtruan studimit

1975 eshte viti ku bazohen normat e ndricimit artificial

30 deri ne 100 lux jane koeficientet ne vendin tone

700 ne 1 mije lux rekomandohet nga agjencia nderkombetare e ndricimit

[ingal]

tamam altin