Vitamina C, e njohur si acidi askorbik, ėshtė njė lėndė ushqyese mjaft e rėndėsishme pėr shėndetin. Mjekėt rekomandojnė shpesh qė tė marrim sasi tė konsiderueshme tė kėsaj vitamine. Ndėrkaq, edhe HealthTap na jep pesė fakte kyēe pėr tė.
Vitamina C ėshtė njė lėndė ushqyese thelbėsore
Lėndė ushqyese thelbėsore janė ato qė trupi ynė nuk mund ti prodhojė apo ti sintetizojė, kėshtu qė marrja e tyre ėshtė e vetmja mėnyrė. Pėrveē parandalimit tė ekzemave, okulisti Harold Peltan vėren se vitamina C tė ndihmon nė funksionimin e sistemit imunitar nė rritjen dhe riparimin e indeve. Nė fakt, vitamina C ėshtė po aq e rėndėsishme se vitamina A kundėr plakjes dhe parandalimit tė sėmundjeve tė lėkurės. Pėrveē tė tjerash, trupi ka nevojė pėr vitaminė C pėr tė prodhuar kolagjenin nė kocka, muskuj dhe enėt e gjakut.
Ndihmon trupin tė pėrthithė hekurin
Ekspertėt thonė se vitamina C ndihmon trupin, veēanėrisht zorrėt pėr tė pėrthithur sa mė shumė hekur. Njė studim i National Institutes of Health tregon se vitamina C rrit pėrthithjen e hekurit non-heme. Non-heme ėshtė lloji i hekurit qė ėshtė mė i vėshtirė pėr tu pėrthithur nga organizmi. Ai gjendet tek indet e kafshėt dhe tek bimėt). Hekuri heme ndodhet kryesisht tek mishi i kafshėve dhe pėrmban hemoglobinė, si mishi i peshkut, i pulės, dhe pėrthithet mė lehtė nga organizmi.
Pėrdoreni pėr tė pėrmirėsuar shėndetin e lėkurės
E mira kryesore e vitaminėc C pėr lėkurėn ėshtė roli i saj nė sintetizimin e kolagjenit. Ajo ndihmon gjithashtu nė mbrojtjen nga rrezet e diellit, dhe redukton infektimin e puēravė. Ndėrsa ekspertėt vėrejnė se suplementet e vitaminės C nuk ndikojnė nė ndryshimin e ngjyrės sė lėkurės. Por megjithatė ata paralajmėrojnė se pėrdorimi i vitaminės C ruan lėkurėn, nėse pėrdoret pėr aq kohė sa rekomandohet nga doktori, pasi nė fund tė fundit ėshtė njė acid. Kur blini produkte me vitaminė C pėr mbrojtjen e lėkurės, ekspertėt rekomandojnė ato duhet tė kenė pėrqėndrim tė lartė tė acidit asorbik L, mes 10-20% dhe njė pehash tė ulėt, mė pak se 3.5.
Po, mund tė merrni sa mė shumė vitaminė C
Mjeku Rashed Hasan, specialist i kujdesit kritik pediatrik, thotė pėr HealthTap se doza ditore e vitaminės C duhet tė jetė 65-90 mg/ditė, dhe kufiri maksimal ėshtė 2g nė ditė. Ėshtė mė i mirė nėse tretet nė ujė, pasi sasia e tepėrt e saj del jashtė me urinėn. Megjithatė, ēdo gjė e ka njė kufi dhe dr. Hasan thotė se nuk duhet abuzuar, dhe pėrdorimi i dozave tė mėdha duhet shmangur. Nėse e teproni me vitaminėn C mund tju shkaktojė tė vjella, diare, urth, lėvizje zorrėsh, pagjumėsi dhe gurė nė veshka.
Vitamina C ėshtė mė mirė tė merret nga ushqimet se sa si suplement
Dozėn ditore tė Vitaminės C ėshtė mė mirė ta merrni nga ushqimet natyrale se sa si suplement. Frutat janė njė burim i mirė i saj, si limoni, qitro, papaja, kivi, luleshtrydhet, portokallet, apo perimet, sidomos specat, brokoli dhe lakra.