Ok, gabimi ortografik që u bë fjalë globale

[ardona]

Një libër zbulon origjinën e shkurtimit që nisi të përdorej në SHBA më mesin e shekullit të 19. Mes miteve dhe legjendave, ja se në ç’mënyrë ato dy shkronja kanë pushtuar botën
Sa herë në ditë e përdor secili prej jush fjalën Ok? Me siguri që nuk mund të numërohet. Nuk ka fjalë në botë me të cilën abuzohet kaq shumë. Eh, Ok... edhe dyqind faqe për të treguar historinë e dy shkronjave mund të duken shumë. Por ajo rrokje që ka bërë xhiron e botës, nuk është ndoshta shpikja më e madhe amerikane? Allan Metcalf, sekretar i “American Dialect Societ” nuk ka ngurruar të numërojë sa herë shfaqet ajo në internet. Por në fund arriti në përfundimin se është njëlloj si të gjesh gjilpërën në kashtë: përdorimi i fjalës Ok është universal. Dhe të mendosh se lindi si shaka, ndërsa ajo që e shkëputi nga harresa ishte një fushatë elektorale. Një histori që profesori amerikan e ka ndërtuar me të gjitha detajet e mundshme në librin “Ok: The Improbable Story of America's Greatest Word”, që pritet të dalë në libraritë amerikane në datën 9 nëntor. Në fakt, shumë pak nga ne e dinë se babai i kësaj fjale është Charles Gordon Greene, që sigurisht atëherë nuk e mendonte se do të kishte pasur kaq fat, përndryshe do e kishte shkurtuar më parë. Botuesi i “Boston Morning Post” krijonte vazhdimisht akronime për lexuesit e tij: një gjuhë për besnikët, shumë e ngjashme me atë që përdoret sot në internet. Zoti Greene shkruante në artikujt e tij fjalë të shkurtuara si “NG" (no go), "GC", (gin cocktail) madje edhe "raotflmmfaoiaatkflmm", "rolling around on the floor laughing my motherf ing ass off in an attempt to keep from losing my mind": një mënyrë e çuditshme për të thënë se nuk i pëlqente shakatë. Gjithçka ishte në rregull deri në 23 marsin e vitit 1839, kur në një debat me rivalen “Providence Journal” i shpëtoi fjala "o. k." Që sipas asaj që ai pati specifikuar do të thoshte "all correct". Po përse me O dhe me K? Shkurtimi, shton Metcalf, nisi të përdorej me mënyrën se si shqiptohej. Por sipas asaj që shkruhet në libër, për përhapjen e kësaj fjale ka ndikuar shumë edhe një President. Sipas legjendës, shpikësi i fjalës Ok mendohet se ka qenë populisti dhe masakruesi i indianëve Andrew Jackson: që kundërshtarët e tij e akuzonin se ishte një analfabet. Ai e përdori i pari këtë fjalë në versionin okeh d.m.th në rregull. Por Presidenti që i dha popullaritet kësaj fjale ishte Martin van Buren më 1840-n në kërkim të mandatit të dytë. Ai vinte nga Kinderhook, një vend i vogël në Nju Jork. Mbështetësit e tij e quanin OK, Old Kinderhook, që në domethënien e saj kishte edhe kuptimin se ai ishte njeriu i duhur. Ajo ishte një fushatë elektorale spektakolare. Kjo rrokje u shfaq në çdo tabelë dhe pagëzoi edhe shumë klube të reja që u krijuan. Për disa mendohet se është e kundërta e fjalës kicked over (KO). Që atëherë kjo fjalë u bë më e përdorura, në fillim mes telegrafistëve pastaj mes telefonistëve. Për më tepër që kinemaja dha kontributin e saj duke bërë që kjo të ishte fjala e parë e thënë në Hënë. Interneti dhe mesazhet e shkruara në celular i dhanë pastaj shtysën finale. Në çdo vend të botës tani, përfshi këtu edhe Kinën dhe Japoninë, fjala Ok shkruhet në çdo mesazh, e-mail apo faqe interneti. Kudo që ndodhen dhe pavarësisht nga janë njerëzit e kësaj bote të globalizuar arrijnë të merren vesh mirë nëse shkruhet Ok. Shumë mendojnë se është edhe një term ushtarak i përdorur për herë të parë në Amerikë. Kur trupat ktheheshin nga beteja tregonin për numrin e të vrarëve. Një ditë u rastisi të shkruanin 0 Kill (OK) (d.m.th. zero të vrarë, asnjë i vrarë).

Më e përdorshmja
Të gjithë sot kur flasim në telefon, shkruajmë një e-mail, një sms apo një tekst në “Facebook”, e kemi më të lehtë të përdorim fjalën Ok, në vend të në rregull apo dakord. E ky fenomen është i globalizuar ashtu si bota ku jetojmë. Pavarësisht se origjina e fjalës është amerikane, përjashtim nuk bëjnë as kinezët, japonezët, iranianët dhe pakistanezët. Sipas disa llogaritjeve të thjeshta, secili prej nesh, në mënyrë të ndërgjegjshme apo të pandërgjegjshme, e përdorim këtë fjalë më shumë se 50 herë në ditë. Mes të pyeturve, përgjigjet janë thuajse njëlloj: përdoret se është më komode. Është fjalë e shkurtër, e bukur dhe shumë eficente. Përmes saj kuptohen të gjithë. Është fjala që ka bërë bashkë botën, mendojnë studiues të tjerë.