Zakonisht kur ankohemi nga dhembjet e ndryshme trupore, ia hedhim fajin punės, por nuk e kuptojmė se ato shkaktohen nga mėnyra e gabuar e tė ndenjurit ulur ose nė kėmbė. Specialistėt qė mbulojnė kėtė sektor japin kėshilla pėr parandalimin e dhembjeve qė vijnė prej tyre.
Kur kemi dhembje shpine, koke, artikulare, apo therje kockash ia hedhim fajin punės, ose habitemi se si kėto dhembje mund tė lindin nga asgjėja. Le tė themi se jemi speciet e para qė kemi zgjedhur pozicionin e tė qėndruarit drejt, tė ecim me shpejtėsi, tė mbajmė nė krahė fėmijėt dhe t’u bėjmė ballė mijėra rreziqeve. Por prej disa miliona vjetėsh, nga kjo zgjedhje ende nuk i kemi plotėsuar ecjet e duhura evolutive pėr tė pasur stabilitet tė plotė dhe si pasojė, deri tani jemi vetėm ecės jo perfektė.
Pra, e kthyer nė vesin e njeriut teknologjik, kjo do tė thotė se pjesa kėrcitėse e kėmbėve, dhembjet e shpinės, kėrcitja e nofullave, dhembja e pakuptueshme e kokės, e gjunjėve, mund tė shkaktohen nga ēekuilibri nė mėnyrėn e tė qėndruarit nė kėmbė dhe nėnshtrimi i forcės sė rėndesės. Megjithatė sot kemi njė lajm tė mirė: falė zhvillimit tė teknologjisė ėshtė i mundur kurimi, tė paktėn pjesėrisht, i kėtyre dhembjeve, sigurisht kur bėhet me tė vėrtetė fjalė pėr kėto patologji e jo tė tjera, duke parashikuar nė mėnyrėn mė tė mirė dhe efikase ēdo rast.
Nė fakt, sipas teorive neurofiziologjike mė moderne, mėnyra e qėndrimit ėshtė pėrcaktuar nga njė aktivizim i pėrgjithshėm i muskujve dhe nervave, qė merr formė minutė pas minute nga forca qė i nėnshtrohen asaj sė rėndesės, kushteve tė jashtme, reagimeve psikologjike tė secilit prej nesh dhe faktorėve tė tjerė. Dihet se nuk ekziston njė mėnyrė qėndrimi ideale, se pėr vetė natyrėn e saj ėshtė dhe duhet tė jetė dinamike, e ndryshueshme. “Mėnyra e qėndrimit ėshtė e rregulluar nga mekanizma tė ndėrlikuar neurofiziologjikė tė panjohur, qė veprojnė mbi tė gjitha strukturat neuromuskulore dhe qė ne i quajmė ‘sistemi tonik i mbajtjes sė trupit’”, shpjegon njė studiues.
Kjo ėshtė ajo qė rregullon lėvizjen e trupit nė hapėsirė nė bazė tė sinjaleve qė vijnė nga jashtė dhe veēanėrisht nga receptorėt e vendosur nė kėmbė, mbi lėkurė, nė gojė, nė brendėsi tė veshėve, zorrėve dhe nė organe e aparate tė tjera. “Mėnyra e tė qėndruarit ndikohet nga gjendja psikologjike e personit. Pėr kėtė arsye nuk ėshtė gjithmonė e thjeshtė tė kuptosh se cila ėshtė arsyeja e vėrtetė e humbjes sė harmonisė. Pėr ta zbuluar kėtė gjė, nisemi gjithmonė nga njė bashkėbisedim dhe njė kontroll mjekėsor; kėshtu, kur ėshtė e nevojshme, vazhdohet me kontrolle mė tė hollėsishme, pėrmes tė cilave mund tė vėrehen shkaqet e mundshme fizike”, nėnvizon mė tej ai.
Procedura qė pėrcakton gjetjen e diagnozės sė saktė ka karakteristika tė ngjashme me ēdo diagnostikim tjetėr. “Humbja e ekuilibrit tė duhur nuk shkaktohet kurrė vetėm nga sjellje jo korrekte, si pėr shembull mėnyra e tė qėndruarit ulur para njė kompjuteri. Nė fakt, nė kėto raste, janė tė mjaftueshme disa detaje tė rėndėsishme, si vendosja e njė karrigeje tė pėrshtatshme, apo njė aktivitet i rregullt fizik pėr tė kaluar dhembjet qė mund tė shtohen, duke pasur njė qėndrim jo korrekt”. Dhembjet mund tė shkaktohen edhe nga dėmtimi i ndonjė prej organeve qė kontribuojnė nė mbajtjen e pozicionit tė duhur, e nėse diēka e tillė ndodh, atėherė mund tė ndėrhyjnė specialistėt. Dhe jo vetėm kaq, ekziston gjithashtu mundėsia qė dhembjet tė varen nga ndonjė patologji specifike lokale qė modifikon strukturėn dhe ndryshon qėndrimin e zakonshėm.
Me pak fjalė, mundėsitė janė tė shumta dhe pėr kėtė, nėnvizon studiuesi, “ėshtė shumė e rėndėsishme t’i marrim gjithmonė parasysh tė gjithė faktorėt e qėndrimit, pėr tė caktuar terapinė e duhur”. Nė fakt, ndėrhyrjet klasifikohen nė bazė tė njė ekuilibri jo korrekt: pėr shembull mund tė vlerėsohet dhe kurohet njė ēikatrice patologjike, njė traumė kafkore qė ka ndodhur vite mė parė, qė pacienti nuk e mban mend, mbėshtetja jo korrekte e kėmbėve, vėshtirėsia nė pėrtypje e tė tjera me radhė. Mendoni pėr shembull pėr mėnyrėn e qėndrimit tė vajzave anoreksike ose bulimike, apo pozicionet tipike tė pacientėve nė ankth ose tė depresionuar”.
Programi terapeutik mund tė parashikojė ndihma tė ndryshme, pėrveē njė riedukimi nė mėnyrėn e qėndrimit, apo natyrės ndėrdisiplinore tė posturologjisė (dega qė studion qėndrimin dhe pozicionin e duhur), pra njė qendėr e mirė diagnostikimi nuk mund tė pėrjashtohet nga prania e njė grupi profesionistėsh qė kanė marrė njė informacion specifik dhe qė dinė tė operojnė nė mėnyrė tė koordinuar. Kėshtu, pėrveē specialistėve tė qėndrimit, rėndėsi tė veēantė ka edhe dentisti, fizioterapisti, osteopati dhe psikologu.
Posturologjia nuk ėshtė ende njė disiplinė e kodifikuar dhe arsyen e shpjegon njė studiues tjetėr amerikan: “Ideja e qėndrimit nuk ėshtė e pėrcaktuar mirė, ndryshon vazhdimisht dhe ndikohet shumė nga faktorėt psikologjikė, mjafton tė mendosh pėr sindromėn e Atlasit, pra pėr atė qėndrim tipik tė njė personi qė vuan nga depresioni, i cili ndien mbi vete peshėn e vėshtirėsive tė mėdha, qėndron kėrrusur, duke mbajtur mbi vete tė gjitha tė kėqijat e botės. Tė njėjtėt persona, por nė momente tė tjera tė ditės, mund tė jenė subjekti i ndryshimit tė humorit, e si pasojė edhe qėndrimit”.