Ēfarė ėshtė sėmundja?
Pneumonia ėshtė njė sėmundje inflamatore e mushkėrive, e shpeshtė dhe nė statistikat botėrore rezulton tė zėrė rreth 1 % tė sėmundjeve tė pėrgjithshme. Ajo ėshtė e 6-ta nė listė si shkak vdekjeje dhe e para pėrsa i pėrket sėmundjeve infektive. Ajo pėrbėn shkak tė vdekshmėrisė rreth 5 % nė pacientėt qė mjekohen ambulatorisht dhe 25% pėr ata qė kanė nevojė tė hospitalizohen. Rreth 30-60% e tė sėmurėve me pneumoni, shkaktari nuk mund tė gjendjet pavarėsisht testeve bakteriologjike pėr patologji specifike.

Virozėt dhe mikrobet e ndryshme qė qarkullojnė nė kėtė periudhė, janė ndėr shkaqet qė ndikojnė nė shfaqjen e pneumonive.
Stina e dimrit shėnon dhe numrin mė tė lartė tė rasteve dhe mjekėt tėrheqin vėmendjen qė ēdo rast tė trajtohet nė kohė, pasi mund tė ēojė nė shfaqjen e ndėrlikimeve serioze.
Kjo ėshtė njė sėmundje qė mund tė shfaqet gjatė gjithė vitit, por nė dimėr vihet re njė incidencė mė e lartė. Kjo lidhet dhe mė shkaktarėt qė ndikojnė nė shfaqjen e sėmundjes qė janė: Mikrobe (streptokoku, stafilokoku, mykoplazma, etj) si dhe viruset (virusi i influencės, virusi i gripit etj). Kėta shkaktarė janė mė tė pranishėm gjatė stinės sė dimrit, prandaj dhe rastet e pneumonive janė mė tė mėdha gjatė kėsaj periudhe tė vitit.

Shenjat e para jane: Kolla me sekrecione, vėshtirėsi nė frymėmarrje, temperaturė e lartė. Megjithatė kėto shenja mund tė mos jenė tė shfaqura nė tė gjithė, sidomos tek ata pacientė qė kanė imunitet tė ulėt, moshat e thyera dhe tek individėt qė kanė atė qė quhet pneumoni atipike.
Diagnozat bazohen dhe nė ekzaminimet biologjike, fizike dhe radiologjike, tė cilat rekomandohen tė bėhen jo vetėm nga mjeku specialist, por dhe ai i familjes.

Mjekimi bėhet nė varėsi tė shkaktarėve dhe tė gjendjes sė pacientit. Meqė nėse nė shumė raste nuk gjendet shkaktari rekomandohet pėrdorimi i antibiotikėve me spektėr tė gjerė veprimi. Ky mjekim shoqėrohet dhe me medikamente tė tjera ndihmuese si: Medikamente mykolitikė pėr nxjerrjen e sekrecioneve, antipiretik pėr uljen e temperaturės dhe serume ose vitamino-terapi pėr pėrmirėsimin e gjendjes sė pėrgjithshme tė organizmit. Ndėrsa nė rastin e pneumonisė virale mjekimi bėhet me antiviralė.

Masa e parė per parandalim ėshtė bėrja e vaksinės tė gripit, te tė moshuarit, fėmijėt dhe tė sėmurėt kronikė, qė konsiderohen dhe kontingjent risku. Po ashtu duhet qė ēdo simptomė tė trajtohet me seriozitet, sepse dhe njė grip i thjeshtė mund tė komplikojė dhe tė japė pneumoni. Prandaj rekomandohen kontakte tė vazhdueshme me mjekun, nė mėnyrė qė ēdo simptomė tė trajtohet nė kohė dhe mėnyrėn e duhur.