nje grusht njerzish qe do te perule nje Hero

[kuklla]

Dje kam lexuar nje artikull mbi Heroin tone kombetar Gjergj Kastrioti.
Na qenka shkruar nje liber nga Oliver Jens Schmitt, dhe perkthyer ne shqip nga Ardian Klosi.
Ne kete artikull me pak fjale flitej, qe Skenderbeu nuk eshte hero shqiptar por nje gjakmares , ai nuk luftoi per lirine e arberise por per te mare haken e babait te tij vrare nga turqit, i jati nuk quhej Gjon por Ivan, qe nuk ish shqiptar por ballkanas dhe e pervetesuan shqiptaret, qe emri i tij nuk ish famoz si hero por meqe shqiptaret nuk kishin nje hero menduan te benin skenderbeun, etj brockulla te tilla.
ja dhe artikulli ne fjale:

Bota pas tij nuk deshi të dinte për këtë fat tragjik, ajo dëshiroi një hero ngadhënjimtar në luftën për mbijetesë kundër perandorisë osmane. Kështu vazhdoi të jetojë Kastrioti i madh, si hero vezullues në kujtesën e të krishterëve në Ballkan dhe në Perëndim, ndërkohë që u harrua se ai në të vërtetë ishte figura tragjike e një periudhe kur po ndryshonin kohët". Kjo është një pjesë nga monografia "Skënderbeu", e Oliver Jens Schmitt, profesorit të historisë së Evropës Juglindore e sjellë në shqip nga Ardian Klosi. Libri na bën të krijojmë një tjetër imazh për Heroin tonë kombëtar. Sipas autorit, kthimi i Skënderbeut në Arbëri dhe lufta që bëri kundër perandorisë osmane, ishte një hakmarrje për vrasjen e të atit, dhe jo lufta për të cilën ne kemi mësuar. Schmitt me librin e tij kërkon të tregojë se Skënderbeu ishte një hero tragjik, i cili çoi Arbërinë drejt rrënimit. Në një intervistë dhënë për "Gazetën Shqiptare", përkthyesi i këtij botimi, Ardian Klosi, rrëfen arsyet që e çuan autorin në këtë konkluzion. Ku u mor dokumentacioni që mbështet zbërthimin e një mitologjie që mbretëron prej njëqindvjeçari tek ne? Në këtë vëllim kushtuar Skënderbeut, profesor Oliver Jens Schmitt, shkëputet nga jetëshkrimet tradicionale për Gjergj Kastriotin dhe shkruan se jeta dhe kryengritja e Skënderbeut u bë dhe tragjedia e trevës së tij të prejardhjes, e cila si asnjë rajon tjetër i Ballkanit u shkretua dhe u shpartallua nga osmanët. Autori e quan gati emblematike vetminë e Skënderbeut në ditët e tij të fundit. Monografia "Skën-derbeu" është promovuar këto ditë në ambientet e Muzeut Historik Kombëtar.
Pas promovimit të monografisë "Skënderbeu" të Oliver Jens Schmitt, kanë lindur shumë debate mbi përshkrimin që i bën ky botim figurës së heroit tonë kombëtar. Ka një tjetër arsye të luftës së Skënderbeut dhe kthimit të tij në Shqipëri ...
Ky është vetëm një moment i veprës. Vetë vepra është rreth 500 faqe dhe është jashtëzakonisht e plotë. Për mua është botimi më i plotë për Skënderbeun, qoftë në pikëpamjen dokumentare, të të gjithë aparatit burimor mbi të cilin mbështetet, por edhe mënyrës së paraqitjes. Është origjinale, është e veçantë dhe është jashtëzakonisht tërheqëse. Për sa i përket motivit të kthimit të Skënderbeut në Arbëri, për mua monografia është shumë bindëse sepse është e mbështetur në dokumente, dhe dokumentet që ka gjetur Oliver Schmitt janë të rralla. Në një botim më të plotë të kësaj vepre, ne do ta riprodhojmë këtë dokument. Riprodhimi i tij nuk do të lërë asnjë dyshim. Ky dokument tek i cili bazohet, autori i librit, tregon atë që thotë i dërguari i Skënderbeut në Romë. Ky i dërguar thotë se Sulltan Murati i II, i ka vrarë të atin dhe kjo është arsyeja që ai ngriti armët kundër osmanëve. Nga kjo del se, Gjergj Kastrioti është hakmarrë për familjen e tij.
Në këtë monografi, babai i Skënderbeut jepet me emrin Ivan. Shqiptarët e kanë njohur gjithmonë me emrin Gjon. Pse është përdorur ky emër?
Ivan është forma e saktë e emrit të babait të Skëndërbeut. Në të gjitha dokumentet e botuara më parë emri i babait të Gjergj Kastriotit del Ivan ose Juvan. Madje edhe turqit sipas dokumentave, Arbërisë i thoshin territoret Juvanli dhe jo Arbëri.
Fakti se emri është Ivan dhe jo Gjon, është marrë prej ndonjë dokumenti zbuluar prej Shmid-it në arkiva?
Janë botuar disa herë shkrime ku emri i të atit është Ivan. Dhe kjo nga autorë të ndryshëmm si Radoniç, apo Xhuzepe Valentini kur kanë kanë shkruar për skënderbeun. Emri Gjon është një shpikje, dhe nuk është emri i vërtetë i babait të Gjergj Kastriotit.
Si mund të pritet si fakt, emri Ivan nga shqiptarët?
Oliver Schmitt e shpjegon shumë mirë edhe këtë. Jo vetëm emri i babait është Ivan, por edhe emri i të birit të Skëndërbeut është i tillë. Duhet të kemi parasysh, se ai ka lindur në Dibër, dhe Dibra është një trevë e përzier. Për më tepër, familja e tij ishte ortodokse, dhe për ortodoksët emri Ivan ose Juvan është i zakonshëm.
Në parathënien e kësaj monografie, me mjaft interes për lexuesin shkruhet se Skënderbeu është një hero, por jo një hero që bëri luftë dhe fitoi disa beteja, por si një hero që shkaktoi tragjedi...?
Kjo është e vërtetë. Por në fakt, ky është realiteti historik, tek i cili ne nuk mund të ndryshojmë asgjë. Për mendimin tim kjo nuk ia ul aspak vlerën Skënderbeut. Siç kemi admirim për çdo njeri që idealin e tij e mbron deri në fund me një fuqi të jashtëzakonshme. Themi tragjedi sepse pas luftës së bërë nga Skënderbeu, perandoria osmane u tregua shumë e ashpër më Arbërinë. Dhe sërish ky është realiteti, ku nuk mund të ndryshojmë gjë. Janë fakte historike që nuk mund të ndryshohen. Mehmeti i II-të, që kur dështoi kryqëzata që ishte planifikuar me Skënderbeun si kryekomandant, u tregua i ashpër. Atëherë Skënderbeu mbeti i vetëm, sepse edhe Venediku me Napolin u tërhoqën. Në këtë moment ai mbetet i vetmuar përballë kësaj superfuqie, siç ishte Perandori Osmane. Ai ka dërrmuar Arbërinë, ka masakruar popullsinë me dhjetëra mijëra, ka shkretuar fshatra dhe qytete të tëra, ka prerë edhe pyje që të zhdukte kryengritësit, rezistencën. Të gjitha këto do ti gjeni me dokumente. Ai vend u shkatërrua deri në atë masë, sa vendasit harruan edhe emrin e tyre. Dalëngadalë nga arbër, u vetëquajtën shqiptar. Është një thyerje e madhe.
Sipas jush, kjo është arsyeja që ndryshoi emri nga Arbëri në Shqipëri?
Kjo është një nga arsyet kryesore. Pse? Është fakt se ata shqiptarë që mërguan, ata arbëreshë që mërguan në Italinë e Jugut dhe në Greqi vazhduan ta quajnë veten arbëreshë, kurse ata që qëndruan në Arbëri, nuk u quajtën më arbër, sepse Arbëria mori fund. Mbaroi. Mbeti një mbeturinë e vogël venedike që u quajt Arbëria venedike. Ndërkohë vetë Arbëria, prijësit arbër, fisnikëria arbëre, u zhduk, ose u masakrua, u likuidua ose u konvertua. Morën emra myslimanë, u bënë pjesë apo vasalë të një perandorie të re dhe në këtë mënyrë dalëngadalë nisi një tjetër vend ekzistencën e tij.
Ku janë siguruar këto dokumente që na sjellin një tjetër Skënderbe, një tjetër hero, ndryshe nga imazhi që ne kishim krijuar për gjithë këtë kohë? Si u siguruan pas kaq kohësh dokumente që na "ndryshojnë" heroin?
Kjo është një kritikë për historianët shqiptarë. Në përgjithësi historianët tanë nuk punojnë me arkivat. Do të rezervohesha shumë si historian përpara se të kritikoja Oliver Schmitt-in. Ai punon në mënyrë intensive me arkivat. Ai ka punuar në arkivat e Milanos, të Parisit por edhe të Kroacisë, në Dubrovnik, në Korçulë, Zardarë dhe në Split. Në kërkimet e tij në arkivin "Sforca" të Milanos, ka gjetur ndër të tjera edhe dokumentin në fjalë. Këto janë të hapura për të gjithë. Më hollësisht, diplomatët e atëhershëm, për shembull të Milanos, dërgonin përditë relacione në Vatikan, që ata i quanin dispaçi. Këto ishin herë gjysmë faqe e herë një faqe e në to shkruhej për shembull, ...sot erdhën të dërguar nga Skënderbeu këta persona dhe thanë këto gjëra... ku shkruhen ato çfarë janë thënë. Janë dokumente origjinale tek të cilët ai është bazuar.
Sipas jush, kjo ka të bëjë edhe me rishkrimin e historisë, sepse ajo histori që ne kemi mësuar ka defekte?
Patjetër që ka të bëjë me këtë. Siç e thamë mënyra më e mirë për të plotësuar historinë është të mbështetësh në burime. Kjo kërkon një punë shumë të mundimshme, duhet të njohësh gjuhët e vjetra, siç janë gjuhët e mesjetës. Njohja e tyre është e domosdoshme në qoftë se do të thellosh njohjen e historisë.
Kush është Skënderbeu sipas Oliver Schmitt?
Është e vështirë ta përmbledhësh me pak fjalë. Është një fisnik i ish-perandorisë së bizantit, me cilësi të jashtëzakonshme fizike dhe mendore. Që në rini të tij i vunë emrin Aleksandri i ri, Skënder-bei, për aftësitë e tij të rralla. Është një njeri që ndezi një kryengritje të përmasave të jashtëzakonshme. Kishte bërë diçka më parë Gjergj Arianiti, por ajo e Skënderbeut kishte përmasa të tjera. Gjergj Kastrioti dalëngadalë kreu zhvendosjen nga një fisnik ortodoks, në përfaqësues dhe atlet të Krishtërimit dhe të katolicizmit. Kjo zhvendosje u bë e mundur falë këshilltarëve të tij dhe diplomatëve, që nga kleri i lartë katolik i Arbërisë, që ishte në radhë të parë, Pal Engjëlli, por edhe Gjergj Pelini i Tivarit. Këto ishin zhvillime politike, sepse Skënderbeu në sipërmarrjen e tij të jashtëzakonshme kishte nevojë për aleatë. Në fillim pati aleat Huniadin, por ai vdiq dhe me Venedikun ka pasur gjithmonë marrëdhënie të vështira, marrëdhëniet e mira kanë qenë të përkohshme. Pas kësaj u bë vasal i Napolit, sepse e pa që Krujën nuk e mbronte dot i vetëm, dhe as sundimet e tij nuk i mbronte dot i vetëm dhe bëri betimin e vasalit. Ia kaloi Krujën Napolit. Ai ka pasur marrëdhënie të mira veçanërisht me Papën Kaliksi i III-të dhe Piu i II-të, e sidomos me këtë të fundit, i cili e përfshiu në planin e vet për një kryqëzatë të madhe. Skënderbeu do ishte kryekomandant i ushtrive të krishtera dhe atëherë do të bëhej mbret i epirotëve por, kjo nuk u realizua kurrë dhe ai në nomenklaturë mbeti një zot, një sundimtar siç ishin Gjergj Arianiti, Muzakë Topia apo Balshajt. Qëndresa e tij është e jashtëzakonshme dhe siç e thotë Schmitti me të drejtë, Skënderbeu është burri më i famshëm nga e gjithë Evropa juglindore, jo për një shekull po për disa shekuj.
Domethënë, ajo që bëri Skënderbeu, përveçse hakmarrje për familjen e tij ishte edhe një luftë e vërtetë, që kishte si qëllim të fitohej?
Pikërisht. Nga një kryengritje për arsye më shumë personale, dalëngadalë mori formën e një aleance të botës së krishterë kundër vërshimit otoman mbi Evropën. Në fund siç e thamë, Skënderbeu ishte atlet i Krishtit, Skënderbeu ishte Aleksandri i Ri, Skënderbeu-komandant i kryqëzatës. Ai ishte njeriu që do të dëbonte Perandorinë Osmane nga Evropa.
Në librin monografik, shkruhet se shoqëritë kanë nevojë për heronj dhe si të tillë, ata heronj krijohen sipas dëshirës së popujve, pa u mbështetur në fakte historike...
Kjo ka ndodhur në shumë vende dhe kjo ka ndodhur edhe tek ne. Duhet ta dini se miti i Skënderbeut nuk është më shumë se 100 apo 120-vjeçar. Skënderbeu u ruajt në kujtesë tek arbëreshët e Italisë por, në përgjithësi ishte i harruar në Shqipëri. Me Rilindjen Kombëtare, është e qartë se ky vend i rrezikuar nga fqinjët sllavë dhe grekë, kishte nevojë për një figurë, një mit, një mbret të dikurshëm të shqiptarëve, lindi nevoja për një figurë që të bashkonte shqiptarët. Oliver Schmitt e shpjegon shumë bukur që, edhe serbët kanë dashur ta kenë të tyrin këtë hero, edhe kroatët e kanë dashur si figurë të rilindjes së tyre, por edhe grekët. Në fund fituan shqiptarët sepse, natyrisht Skënderbeu ishte më shumë shqiptar se sa sllav. Edhe pse familja e tij kishte një pjesë sllave, sepse nëna ishte Brankoviç por, ishte më shumë shqiptar. E morën shqiptarët dhe e kthyen në simbol të shtetit dhe kombit të tyre të ri. Gjithë kjo ndërtesë ka një pjesë të vërtetë por, ka edhe shumë fantazi, ka shumë legjendë, ka shumë dëshirë të shqiptarëve të sotëm të projektuara këto në mesjetë por që nuk përputhen me faktet historike. Përshtypja ime është se dalëngadalë, Skënderbeu do të shkojë në përmasat e tij reale historike, në fund të fundit duke mos humbur ne absolutisht asgjë nga admirimi për këtë figurë të jashtëzakonshme.
Ka pasur një debat të gjerë në media por edhe jashtë mediave nga shumë historianë dhe intelektualë. Çfarë do t'iu thoshit të gjithë atyre që e kundërshtojnë këtë imazh të ri të Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu?
Unë do iu thosha: lexojeni përpara se të debatoni. Lexoni monografinë e re, lexoni dokumentet e kohës, mos u ngutni të bëni debat!
Si u bë e mundur botimi i këtij libri në shqip para se të botohej në gjuhën e autorit?
Këtë e bëri njohja dhe miqësia ime me Oliver Schmitt. Duke qenë në kontakt të vazhdueshëm me e-maile, më njoftoi për përfundimin e veprës para disa muajsh. Unë e pyeta nëse kishte dëshirë ta botonte së shpejti dhe ai u përgjigj pozitivisht. Ndërkohë ai ka gjetur një shtëpi botuese në Vjenë dhe atje do të botohet për disa muaj në gjermanisht. Mund të them se janë mjetet moderne të komunikimit që e bënë këtë.

[Insomnia]

Te gjitha gjerat qe na perkisnin na i kane marr, tani duan edhe te ndryshojne historine tone dhe personazhet qe e kane ndertuar...! Pale, duke ndryshuar edhe identitetin e tyre...! Cmenduri dhe genjeshter!
Ky artikull nuk ka nevoje per komentim, komentohet vete negativisht!!!!