Revista Time pėr Enver Hoxhėn: Bosi i kuq demonstroi se ishte njė burrė trim pėrpara Hrushovit
23 qershor, Viti 1961
Time
Ēfarėdo qė tė jetė, Bosi i Kuq i Shqipėrisė, Enver Hoxha, ka demonstruar se ėshtė njė burrė trim. Kush tjetėr do tė guxonte tė ecte nė Powwow e madhe ndėrkombėtare komuniste nė Moskė nėntorin e kaluar dhe ta quante Nikita Hrushovin njė revizionist pėrpara fytyrės sė tij? Nė tė vėrtetė, blasfemia e Hoxhės shkoi edhe mė larg, sipas njė transkripti tė pjesshėm tė fjalimit tė tij qė ka arritur botėn e jashtme javėn e kaluar.
Kulti i personalitetit nuk aplikohet vetėm pėr Stalinin, tha 52-vjeēari Hoxha, si delegat nga 81 partitė e mbarė botės komuniste. Hrushovi i ka shtrembėruar tezat e leninizmit qė tė pėrputhet me qėllimet e tij! Hoxha mbėshteti kategorikisht Kinėn e Kuqe nė betejėn ideologjike pėr tė mbajtur gjallė stalinizmin, iu vėrsul Moskės pėr organizimin e hakmarrjes kundėr Pekinit nė konferencėn e Bukureshtit.
Hoxha zbuloi se Moska i kishte dėrguar njė letėr shqiptarėve duke i kėrkuar mbėshtetje pėr fushatėn anti-Kinė. Por edhe partive qė iu ishte kėrkuar qė tė dėnonin kinezėt nuk ishin nė dijeni pėr akuzat sovjetike deri disa orė pėrpara debatit A kishte mungesė besimi nga Hrushovi dhe udhėheqėsit e tjerė tė Bashkimit Sovjetik nė kauzėn e tyre kur ata kishin burime pėr procedura tė tilla?.
Hoxha zbuloi se Moska ishte pėrpjekur tė kėrkonte taktika brutale pėr tė detyruar Shqipėrinė tė kthehej nė linjėn e saj. Vitin e kaluar Shqipėria pėsoi njė krizė. Ne kishim furnizim gruri vetėm pėr 15 ditė. Pas njė vonese prej 45 ditėsh, Bashkimi Sovjetik, na premtoi 10.000 ton nė vend tė 50.000 tonėve furnizim gruri pėr 15 ditė pėr tu dorėzuar nė muajt shtator dhe tetor! Kėtė, deklaroi ashpėr Hoxha, ishte njė presion i padurueshėm. Minjtė sovjetikė ishin nė gjendje tė hanin, ndėrsa populli shqiptar ishin duke vdekur nga uria!
Kohėt e fundit, tha Hoxha, Malinovsky [ministri sovjetik i Mbrojtjes] sulmoi qeverinė dhe partinė gjatė takimit tė shefave tė shtabeve tė Paktit tė Varshavės, dhe Grechko [komandanti i pėrgjithshėm nė Moskė i ushtrive tė Paktit tė Varshavės] bėri presion mbi ne duke kėrcėnuar tė na pėrjashtojė nga Pakti i Varshavės. Rusėt gjithashtu u pėrpoqėn tė konvertonin zyrtarėt e partisė sė Shqipėrisė. Nė mėnyrė tė veēantė zonjėn Liri Belishova, njė anėtare e Byrosė Politike, e cila kapitulloi para kėrcėnimeve tė pandershme tė Bashkimit Sovjetik.
Presioni nga Moska vazhdon, shpėrthente Hoxha, duke nėnkuptuar se Hrushovi e kishte kėrcėnuar pėr ta flakur jashtė Shqipėrinė nga blloku komunist. Por, aderimi i Shqipėrisė ose pėrjashtimi nga kampi socialist nuk varet nga ju (nėnkuptonte Hrushovi) -por nga popujt e Bashkimit Sovjetik dhe Shqipėrisė.
Miqtė e rinj. Performanca e Hoxhės ishte njė zbulim shkatėrrues i qosheve brenda bllokut komunist, duke bėrė qė disa ekspertė perėndimorė tė dyshonin se tani Shqipėria u hodh jashtė Paktit tė Varshavės dhe u izolua nga pjesa tjetėr e familjes sė Moskės. Kohėt e fundit, pesė nėndetėse sovjetike u spostuan nga Adriatiku dhe u panė tė lėviznin pėrmes kanalit tė La Manshit gjatė rrugės pėr nė Rusi. Ekspertėt perėndimorė tė zbulimit nuk janė ende tė sigurt pėr rėndėsinė e lėvizjes, por ata e konsiderojnė tė mundshme qė rusėt mund tė kenė vendosur ti mbyllin bazat e tyre tė mėdha tė nėndetėseve dhe strehimet e ndėrtuara nė shkėmbinjtė e bregdetit shkėmbor tė Shqipėrisė.
Marrė nga arkivat e revistės Time
Tirana Observer