Hulumtuesit krijojnė telin mė tė vogel tė pianos


Hulumtuesit nga Delft University of Technology dhe FOM Foundation nga Holanda kanė krijuar me sukses telin mė tė vogel tė pianos.

Ky tel, i ndėrtuar nga nanotubat karbonike, ėshtė 2 nanometra nė diameter me gjatėsi 1 mikrometer dhe ėshtė i akorduar.
Teli ėshtė krijuar duke i lidhur tubat pėr elektroda tė cilat fillimisht ishin vendosur mbi njė shtresė tė oksidit tė silikonit.
Mė vonė, shtresa e silikonit ėshtė larguar ngadal me acid, gjė qė i ka liruar nanotubat.

Ndėr shtresen e silikon oksidit gjindet njė shtresė e silikonit, nėpėr tė cilen kalon njė rrymė elektrike e ndryshuar dhe e fuqishme.
Kjo shkakton vibrimin e nanotubave tė telit.

Kėto nanotuba tė varura vibrojnė duke u tėrhjekur dhe shtyrė. Devijimi maksimal i matur ishte 8 nanometra.
Distanca mes nanotubės dhe shtreses sė silikonit ndikon nė kapacitetin elektrik tė shtreses sė silikonit.
Lėvizja e nanotelit shkaktohet po nga ky ndryshim nė kapacitet.

Kur frekuenca e rrymes i afrohet nivelit tė eigenfrekuencės sė telit, ai fillon tė vibrom shumė fuqishem. Vibrimi i shkaktuar matet nė masė prej dhjetra MHz.

Shkencėtarėt e Delft kanė krijuar njė model i cili mund ta parashikon me saktėsi masen e vibrimit tė nanotubave.
Nanotubat vibruese janė tė rėndėsishme sepse mund tė kenė aplikime tė shumta.
Professor Herre van der Zant, udhėheqėsi i hulumtuesve, mendon se kėto mund tė kenė aplikim nė ndėrtimin e sensorave hipersensitiv.

Njė aplikim i mundshėm ėshtė pėr identifikimin e objekteve, sikur virusat, tė cilat suspendohen nė tel.
Ndryshimi mė i vogel nė masen e telit e ndryshon edhe frekuencėn, gjė qė mund tė detektohet. Njė fushė tjeter ku nanotubat vibruese mund tė kenė aplikim ėshtė edhe telekomunikacioni.