Historitė e tyre, si kanė lindur, vrasjet qė kanė bėrė, buja e tyre si edhe kush i mbėshtet. Si mafia mė e rrezikshme cilėsohet organizata mė famshme nė botė Cosa Nostra. Pėr kėtė organizatė janė shkuar libra, bėrė filma hollivudianė, shkruar me qindra artikuj, duke e kthyer kėtė organizatė mafiozė nė njė mit.
Nė 20 grupet mafioze mė tė rrezikshme nė botė ėshtė edhe SACRA CORONA UNITA. Kjo nuk ėshtė e vetmja organizatė mafioze nė Pulia tė Italisė, por pa asnjė dyshim ėshtė mė e rėndėsishmja dhe mė e madhja. Selinė qendrore e ka nė Pulia. Fillimet e saj i ka nė vitet 80 dhe sot ėshtė organizimi mė i fuqishėm.
COSA NOSTRA italiane Ėshtė themeluar nė fillim tė shekullit XVI nė Sicili, megjithatė lindja e kėsaj organizate i atribuohet viteve tė Luftės sė Dytė Botėrore, kur amerikanėt ndihmuan ringritjen e mafies nė Sicili.
CAMORRA Kjo organizatė ėshtė themeluar nga mesi shekullit XVI nė Napoli. Fjala Camorra dikur kishte kuptimin e njė takse qė paguhej nga pronarėt e lokaleve pėr tė siguruar mbrojte. Kėto tė dhėna i pėrkasin Mbretėrisė sė Napolit dhe datojnė mė 1735.
NDRANGETA Kjo organizatė e ka selinė nė Kalabri. Pėrbėhet nga 144 organizime me 5600 anėtarė. Ajo e realizon kontrollin e saj nė territorin kalabrez falė lidhjeve mafioze tė quajtura Ndrine.
SACRA CORONA UNITA Nuk ėshtė e vetmja organizatė mafioze nė Pulia tė Italisė, por pa asnjė dyshim ėshtė mė e rėndėsishmja dhe mė e madhja
NEOMENKLATURNAJA Interpretimi i fenomeneve mafioze nė Rusi do tė duhej vendosur nė njė kontekst mė tė gjerė analizash mbi tė ashtuquajturėn Nomenklaturnaja privatizacija (kjo do tė thotė privatizim nė shėrbim tė nomenklaturės)
YAKUTSA Ēdo bandė mafioze nė Japoni quhet Yakutsa, por drejtohet nga krerė tė ndryshėm.
COSA NOSTRA amerikane U themelua nė fillim tė shekullit tė kaluar dhe u pasurua nė dy dekadat e parė.
FAMILJA E MAFIES SĖ ZEZĖ, SHBA U krijua nga Demetrius Flenory dhe vėllai i tij, Terry. Kjo bandė e filloi aktivitetin e saj kriminal duke shitur doza tė vogla kokaine nė rrugėt e Detroitit gjatė viteve 80 dhe pėrfundimisht u zhvillua brenda gjithė vendit dhe jashtė SHBA-sė
MAFIA TURKE Ėshtė quajtur si njė organizatė kriminale shumė e fuqishme. Mafia turke ka pasur nė kontroll njė pjesė tė madhe tė trafikut tė heroinės nė tė gjithė botėn.
MAFIA IRLANDEZE Banda irlandeze ėshtė njė nga organizatat mė tė vjetra kriminale nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, dhe ka ekzistuar qė nga fillimi i shekullit tė 19 deri nė ditėt e sotme.