Shqiptarėt, mė shumė shanse pėr tė fituar per Green Card

Departamenti amerikan, pėrgjegjės pėr ēėshtjet e emigracionit, bėri tė ditur se mėnyra e kuotėzimit tė fituesve nė bazė tė vendeve pjesėmarrėse do tė bazohet nė kuotat qė ka pasur “Green Card”.

Shqiptarėt duket se janė tė favorizuar nga njė vendim i tillė, pasi nė tre vitet e fundit kanė qenė nė 10 vendet e para tė fituesve tė lotarisė amerikane. Vlen tė theksohet se ndėrkohė qė fituesit do tė jenė punonjės tė kualifikuar, vendimi pėr pranimin e tyre do tė bazohet edhe nga vendi i origjinės.

Pjesėmarrėsit e “Green Card”

Nė lotarinė mė tė pėrhapur nė botė, pra nė “Green Card”, marrin pjesė pothuajse tė gjitha vendet e botės, me pėrjashtime qė bėhen herė pas here. Kėtė vit, nga Evropa nuk do tė kenė tė drejtė tė aplikojnė qytetarėt e Mbretėrisė sė Bashkuar, me pėrjashtim tė Irlandės sė Veriut, pasi qeveria amerikane e ka cilėsuar tė panevojshme qė kėta qytetarė tė konkurrojnė.

Pėr mė tepėr, as rusėt dhe polakėt nuk do tė mund tė aplikojnė, me arsyetimin se nė Shtetet e Bashkuara, popullsitė qė kanė origjinėn nga kėto dy vende janė nė masė tė madhe. Lotaria “Green Card” ka filluar qė prej vitit 1996 nė tė gjitha vendet e botės dhe ėshtė pjesė e strategjisė sė Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės, pėr tė thithur fuqi tė re punėtore dhe intelektuale nė kontinentin pėrtej Atlantikut.

Nė vitin 2006, shqiptarėt tė 9-t nė “Green Card”

Gjatė vitit tė kaluar, shqiptarėt duket se kanė qenė mjaft tė privilegjuar nga lotaria nė fjalė. Plot 2.504 bashkatdhetarėt tanė kanė fituar tashmė tė drejtėn pėr tė shkuar pėrtej Atlantikut vitin e ardhshėm, duke e renditur vendin tonė nė radhėn e nėntė tė shteteve me mė shumė tė pranuar nė lotarinė amerikane.

Nė vend tė parė, pra mė tė privilegjuarit duket se kanė qenė etiopianėt, me 6.995 aplikime tė pranuara, tė pasuara nga dy vende tė tjera afrikane, Egjipti dhe Maroku, me 6.439 dhe 5.980 “Green Card”-e tė aprovuara. Vlen tė theksohet se vendi ynė ishte nė vend tė tretė nė Evropė nė lotarinė e kėtij viti, pas Ukrainės dhe Polonisė.

Ndėrkohė qė njė vit mė parė, me anė tė lotarisė nė fjalė janė pranuar 1.896 persona, tė cilėt kėtė vit do tė nisen drejt Shteteve tė Bashkuara, ēka e solli vendin tonė nė 30 shtetet me mė shumė aplikime tė aprovuara pėr “Green Card”.



Pikėt siē janė nė Kanada, nga pritet tė bazohet edhe sistemi amerikan



Edukimi

Doktoraturė ose master dhe 17 vjet studimi 25

Diplomė trevjeēare dhe 15 vjet studimi 22

Diplomė dyvjeēare dhe 14 vjet studimi 20

Diplomė njėvjeēare dhe 13 vjet studimi 15

Diplomė njėvjeēare dhe 12 vjet shkollim 12

Shkollė e mesme 0



Gjuha

Anglisht Tė folurit Tė shkruarit Tė dėgjuarit Tė lexuarit

Mirė 3 pikė 3 pikė 3 pikė 3 pikė

Mesatar 2 pikė 2 pikė 2 pikė 2 pikė

Bazik 1 pikė 1 pikė 1 pikė 1 pikė



Pėrvoja e punės

4 vjet 21 pikė

3 vjet 19 pikė

2 vjet 17 pikė

1 vit 15 pikė



Mosha

17 2 pikė

18 4 pikė

19 6 pikė

20 8 pikė

21-49 10 pikė

50 8 pikė

51 6 pikė

52 4 pikė

53 2 pikė



SHBA, prezantohet sistemi i pikėve qė do tė zėvendėsojė “Green Card”



Sistemi i pikėve pėr ēdo fushė, i pėrafėrt me Kanadanė

Si do tė jetė sistemi i pikėve dhe si mund tė fitoni



Ardit Bido

arditbido@journalist.com



Shtetet e Bashkuara tė Amerikės kanė prezantuar dje sistemin e ri tė pikėve, qė do tė zėvendėsojė gradualisht lotarinė “Green Card”, pėr vizė emigracioni nė SHBA. Sistemi i ri, i bazuar kryesisht mbi sistemin kanadez, do tė fillojė tė zbatohet nė vitin 2012 dhe do tė jetė i vetmi sistem nė vitin 2015, qė do tė furnizojė tregun dhe shoqėrinė amerikane me punonjės tė rinj.

Sistemi i ri i aplikimit pėr tė marrė njė vizė dhe pėr tė punuar nė vendin amerikanoverior ėshtė i bazuar nė njė sistem kompleks pikėsh. Pyetėsori nė total ka 100 pikė dhe aplikanti pėr tė emigruar apo pėr tė marrė njė vizė duhet tė grumbullojė tė paktėn 70 pikė, pėr tė vijuar nė fazėn e dytė, nė ndryshim nga SHBA-ja, ku kriteri ėshtė 67 pikė. Ky ėshtė edhe ndryshimi mė i dukshėm me sistemin kanadez, sė bashku me gjuhėn frėnge qė nė SHBA nuk ėshtė ndėr kėrkesat. Nė vetvete pyetėsori ndahet nė disa pyetje, mbi shkollimin, njohjen e anglishtes, pėrvojėn e punės, mosha, marrėveshja e punėsimit dhe detyrimet e tjera.

SHBA-ja ka paraqitur pėrpara dy ditėsh sistemin e ri tė aplikimit pėr tė marrė njė vizė dhe pėr tė punuar nė vendin amerikanoverior, i cili ėshtė i bazuar nė njė sistem kompleks pikėsh. Nė pyetėsorin qė u jepet tė gjithė aplikantėve pėr tė shkuar nė SHBA janė tė pėrcaktuara nė mėnyrė tė detajuar tė gjitha fushat qė duhet tė pėrgjigjen, duke pėrmbajtur secila njė numėr tė caktuar pikėsh.

Pyetėsori nė total ka 100 pikė dhe aplikanti pėr tė emigruar apo pėr tė marrė njė vizė duhet tė grumbullojė tė paktėn 70 pikė, pėr tė vijuar nė fazėn e dytė. Aplikantėt skualifikohen automatikisht nė rast se janė dėnuar nė vendin e origjinės, ose nė rast se kanė probleme shėndetėsore.

Mosha

Pėr tė jetuar nė SHBA preferohen ata kryefamiljarė apo kryefamiljare, qė janė ndėrmjet 21 dhe 49 vjeē. Pėr kėtė grupmoshė jepet maksimumi i pikėve ekzistuese, qė janė dhjetė pikė. Pėr mė tė vegjlit se 16 vjeē dhe pėr personat qė i kanė mbushur 54 vjeē nuk akordohet asnjė pikė.

17-vjeēarėt marrin dy pikė nga ky seksion i pyetėsorit, pikė kėto qė shtohen me nga dy deri nė moshėn 21-vjeēare, ku jepen pikėt maksimale. Nga ana tjetėr, 50-vjeēarėt pėrfitojnė 8 pikė, tė cilat ulen me nga dy pėr ēdo vit, deri nė 54 vjeē, ku nuk pėrfitohet asnjė pikė. Edhe ky seksion ėshtė i njėjtė me atė tė Kanadasė.

Pėrvoja e punės

Pėrvoja e punės pėrbėn njė pėrparėsi pėr aplikimin pėr emigrim apo vizė nė SHBA. Nė total nga kjo ndarje mund tė pėrfitohen 21 pikė. Nėse aplikanti ka 4 vjet punėsimi e mė shumė, atėherė ai merr maksimumin e pikėve, ndėrkohė qė nėse ka mė pak se njė vit pune, atėherė ai nuk merr asnjė pikė.

Pėr njė vit pune, aplikantit i jepen 15 pikė, pėr dy vite ai grumbullon 17 pikė dhe pėr tre vjet punėsimi nė sektorin privat apo publik tė vendit tė tij tė origjinės, ai pėrfiton 19 pikė.

Edukimi

Nga 100 pikėt e pyetėsorit, 25 pikė kanė tė bėjnė me edukimin dhe kjo tregon rėndėsinė qė i jepet atij. Pikėt maksimale mund tė fitohen vetėm nėse aplikanti ka njė doktoraturė ose njė master, tė shoqėruara kėto diploma me 17 vjet studimi. Ndėrkohė qė nėse studenti ka njė diplomė tre ose mė shumėvjeēare dhe 15 vjet studimi, atėherė ai merr 22 pikė. Pėr diplomat me vlerė mė tė ulėt akademike aplikanti pėrfiton 20, 15 pėrkatėsisht pėr njė diplomė ose njė certifikatė dyvjeēare tė shoqėruar me shkollim 14-vjeēar dhe 13 vjet studimi, prej nga tė cilat aplikanti ka pėrfituar njė diplomė njėvjeēare ose certifikatė. Ndėrkohė qė 12 pikė akordohen atėherė kur aplikanti ka marrė njė diplomė ose certifikatė njėvjeēare dhe ka studiuar nė total 12 vjet. Pėr kategoritė e tjera nuk jepet asnjė pikė. Kjo pjesė ėshtė tėrėsisht e njėjtė me sistemin kanadez, dhe duket se mund tė krijojė njė treg tė pėrbashkėt emigrimi mes dy vendeve tė Amerikės sė Veriut.

Gjuha

Pėr tė vijuar jetėn nė SHBA normalisht, aplikantėve pėr emigrantė u kėrkohet nėse dinė apo jo gjuhėn “de facto” zyrtare tė kėtij vendi, anglishten. Pikėt qė merren nga ky seksion i pyetėsorit janė 24 nė total. Ky ėshtė edhe ndryshimi i dytė me Kanadanė. Pasi nė vendin fqinj tė SHBA-sė i jepet mė shumė pėrparėsi njėrės nga dy gjuhėt zyrtare, anglishtes dhe frėngjishtes.

Kjo gjuhė, tė cilėn aplikanti e zgjedhė vetė nė Kanada, sipas aftėsive qė ka pėr tė komunikuar me tė, ka 14 pikė, ndėrkohė qė gjuha tjetėr ka 8 pikė. Nė tė dyja vendet, pyetėsori ėshtė i ndarė nė 8 pyetje me nga tri pikė.

Pyetjet kanė tė bėjnė me aftėsinė nė tė folurin, nė tė shkruarin, nė tė dėgjuarin dhe nė tė lexuarin. Pėr ēdo nga kėto tetė pyetje janė katėr alternativa: nuk e di, ku aplikanti merr 0 pikė, njohuri bazike me 1 pikė, njohuri mesatare me 2 pikė dhe njohuri e mirė me 3 pikė.

Kėrkesat e tjera

Pėr tė marrė vizėn e emigrimit drejt SHBA-sė, qytetarėt shqiptarė, ashtu sikurse edhe qytetarėt e tjerė, do tė pėrfitojnė edhe 10 pikė tė tjera nėse do tė kenė njė ofertė pune nga SHBA-ja, e cila duhet tė jetė e regjistruar nė zyrat e punėsimit tė vendit amerikanoverior. Ndėrsa pėr sa u pėrket 10 pikėve tė fundit tė pyetėsorit, ato kanė tė bėjnė me shoqėruesin e aplikantit, i cili mund tė jetė njė nga prindėrit, ose bashkėshorti apo bashkėshortja.

Kjo pjesė e pyetėsorit ka katėr elemente me nga pesė pikė, por nė ēdo rast nga kjo pjesė aplikanti mund tė grumbullojė jo mė shumė se dhjetė pikė. Nė kėtė mėnyrė, edhe pse ai mund tė marrė tė njėzetė pikėt e mundshme, llogaritja qė do t’i bėhet aplikimit, do t’i vlerėsojė kėto pikė si dhjetė. Nėse bashkėshorti apo bashkėshortja kanė pėrfunduar njė master apo doktoraturė, atėherė listės sė pikėve i shtohen edhe pesė tė tjera. Ndėrkohė qė me diplomė trevjeēare pėrfitohen 4 pikė. Njė diplomė dyvjeēare vlen dy pikė dhe njė diplomė apo certifikatė njėvjeēare llogaritet me njė pikė. Nėse nė SHBA ndodhet njė i afėrm i aplikantit apo bashkėshortit/bashkėshortes sė tij, atėherė shtohen edhe pesė pikė. Pėr aplikantėt qė kanė pėrfunduar studimet e larta nė SHBA apo kanė punuar pėr tė paktėn njė vit, janė rezervuar edhe nga pesė pikė tė tjera.

Sistemi i ri do tė hyjė nė pėrdorim brenda vitit 2012 dhe detajet e tij do tė bėhen publike vitin e ardhshėm.


05/12/2007 *