Kompjuteri (latinisht computere = mbledh, njehsoj) ėshtė njė pajisje elektronike qė ruan dhe pėrpunon tė dhėnat sipas njė liste udhėzuese. Kompjuter quajmė njė mekanizėm tė automatizuar i cili transformon njė njėsi impulsive (quajtur informacione, tė dhėna nė hyrje) nė njė tjetėr ose krijon njė njėsi tė re (quajtur e dhėnė, informacion nė dalje).
Funksionaliteti i kompjuterit ėshtė rezultat i njė kombinimi tė mirfilltė efektiv nė mes tė elementit softuerik dhe harduerik.
Kompjuterėt hasen nė madhėsi dhe fuqi tė mėdha,duke filluar nga superkompjuterėt qė i pėrdor ushtria ose NASA,pastaj kompjuterėt personal tė cilėt na rrethojnė vazhdimisht,e deri te kompjuterėt e dorės qė janė sa madhėsia e njė ēokollate.

Llojet dhe format e kompjuterve janė tė ndryshme.
Ka tre lloje kompjuterash: analogė, shifrorė (ose siē quhen ndryshe dixhitalė) dhe hibridė.


Superkompjuterėt

Superkompjuterėt janė kompjuterėt mė tė fuqishėm qė janė krijuar nga dora njeriut.Ata kushtojnė dhjetėra e ndonjėherė edhe disa qindra milionė dollarė,ndėrsa pėrdoren pėr gjurmimin e klimės,tėrmeteve,simulimin e shpėrthimeve nukleare,tė ADN-sė sė njeriut.


Kompjuterėt Mainframe

Kėta janė kompjuterėt mė tė mėdhejnė pėr pėrdorim tė rėndomtė,ndėrsa shėrbejnė pėr pėrpunimin e centralizuar dhe pėr ruajtjen e tė dhėnave.Zakonisht pėrdoren pėr qėllime afariste,por mund tė shėrbejnė edhe pėr qindra konsumatorė tė cilėt kanė nevojė pėr qasje tė shpejtė tė ato informata.Kėta kompjuterė pėrdoren nė banka,nėpėr avio-kompani,nėpėr kompanitė e sigurimeve,nė universitete,nė kompani tregtare etj.

Thėnie

"Kontrolli i kompjuterizmit lidhet me pėrdoruesit" - Brandt Allen
"Unė nuk druaj kompjuterat. Druaj mungesėn e tyre." - Isaac Asimov
"Njė nga shprehjet mė tė frikshme nė kohėt moderne ėshtė Kompjuteri ka rėnė" - Norman Augustine
"Ndihmat elektronike, veēanėrisht kompjuterėt shtėpiakė, do tė ndihmojnė shtegėtimin e brendshėm, zgjedhjen jashtė realitetit. Realiteti nuk po bėhet mė problem pėrjashta, por problem brenda kokės suaj. Po bėhet njėkohėsisht tregėtare dhe e pėshtirė." - J. G. Ballard
"Une nuk jam personi i vetem qe perdor kryesisht kompjuterin e tij per qellimin e mashtrimit te tij me kompjuterin e tij." - Dave Barry
"Fjala perdorues eshte fjala e perdorur nga profesionistet kompjuterike kur ata nenkuptojne idiotin." - Dave Barry