Katastrofe ne Lezhe, shperthejne depot e naftes

[ReniX]

[align=justify:24ziln21]Në fillim u pa një kërpudhë e zezë tymi e flake dhe vetëm disa çaste më pas u dëgjua shpërthimi i tmerrshëm. Ishte hedhur në erë depoja e dytë nga pesë tankerat e karburantit. Shëngjini ngjau dje në mëngjez si një Hiroshimë e vogël, ku e keqja nuk vinte nga qielli, por nga tankerat e karburantit që mund të sillnin nga momenti në moment mund të provokonin tragjedinë. Ngjante si një skenë e shkëputur nga dokumentarët që flisnin për shpërthimet bërthamore. Një pamje e parë vetëm në ekrane kur ilustroheshin shpërthime atomike.
Kishtë gjashtë orë që zjarrfikësit e Lezhës të ndihmuar edhe nga ata të Shkodrës, Laçit, Krujës, Tiranës dhe Fierit, mundoheshin të mbanin në kontroll zjarrin që kishte përshkruar qëndrën e depozitave të firmës “Taci Oil”, në hyrje të Shëngjinit, por siç duket të pafuqishëm për të evituar përhapjen e flakëve. Depozitat ndiznin njëra-tjetrën dhe deri në atë kohë situata paraqitej krejtësisht jashtë kontrollit për zjarrfikësit. Gjashtë prej tyre asfiksohen në momentin e shpërthimit, ndërsa njëri nga ata në gjëndje shumë të rëndë. Vetëm fati, por ndoshta dhe parandjenja që i bëri zjarrfikësit të largohen me vrap nga qendra e shpërthimit, i shpëtoi ata nga një vdekje e sigurtë.[/align:24ziln21]

(c) Gazeta Shqiptare 2006

[ReniX]

Operacioni
Ishin 17 automjete zjarrfikëse dhe mbi 100 forca mësohet se janë angazhuar për shuarjen e zjarrit. Në ndihmë të zjrrfikësve shqiptarë është nisur edhe një ekip zjarrfikësish grek me kërkesë të Ministrisë së Brendshme por që deri në orët e vona të mbrëmjes nuk kishte mbërritur ende.
Por në vendngjarje mungonte ajo që ishte më e domosdoshme për rastet e zjarreve në karburante. Shkuma e posaçme që nevojitet në këto raste. Një sasi minimale që ishte në gjendje, u konsumua që në momentet e para të luftës me flakët dhe mbaroi menjëherë, sasia tjetër që pritej të vinte nga Rinasi nuk mundi të vinte edhe mbas orësh të tëra pritjeje, çka e ndërlikonte situatën minutë mbas minute.
Prej orës 14.00, autobote të karburantit kryenin shkarkimin e dy depozitave të mbetura me 1200 ton dhe 2 mijë ton karburant me shpresë për të shpëtuar çfarë mund të shpëtohej dhe për të penguar rritjen e përmasës së tragjedisë. “Nuk dua të mendoj se çfarë do të ndodhte nëse të pesë tankerat do të shpërthejnë në të njëjtën kohë. Kjo zonë do të ndotet dhe do të bëhet zi si për njerëzit, si për natyrën”, thotë gjithë pishman një nga zjarrfikësit që psherëtin kur sheh se puna e tij dhe e shokëve të tij nuk ka duk. “Po gabojmë, nuk fiket ky lloj zjarri në këtë mënyrë e me këto mjete. Vetëm një mrekulli do të na shpëtojë”, thotë ai.

(c) Gazeta Shqiptare 2006

[ReniX]

Ngjarja
Ora shënonte 4.45 në të gdhirë të ditës së djeshme, kur zjarri përfshiu depozitën e parë nga krahu i detit, me 900 ton naftë dhe rrezikonte katër të tjerat pranë saj. “Në fillim dëgjuam një shpërthim dhe pastaj kur dola jashtë ndjeva erën e tymit dhe pashë zjarrin që kishte marrë përpjetë tek cisternat e naftës”, tregon një banor që ka shtëpinë fare pranë tyre. Rojat e depove të karburantit nuk kanë mundur të bëjnë tjetër, veçse të kërkonin ndihmën e policisë dhe zjarrfiksëve. Por kjo ishte vetëm shenja e parë e katastrofës ekologjike që pritej të pasonte. Ende pa gdhirë në vendngjarje ka mbërritur zjarrfikësja e parë. Pastaj, repartet zjarrfikse, të përforcuara dhe me mjete nga rrethet e tjera, kanë nisur të lëshojnë ujë në drejtim të depozitave që digjeshin, si dhe në depozitat e tjera për t’I ftohur dhe parandaluar përhapjen e flakëve. Ndërsa zjarri kishte nisur të përfshinte edhe depozitën e dytë në krah, e cila kishte 300 ton gazoil. Dhe pikërisht kur zjarrfikësit mendonin se e kishin vënë zjarrin në kontroll, djegia e guarnicioneve të urave lidhëse mes këtyre dy depozitave ka hapur shtegun fatal, mes të cilit ka depërtuar flaka. I kishte ardhur rradha depozitës së dytë me benzinë.
Shpërthimi
Ora shënonte 10.50, kur një shpërthim I fuqishëm ka ndodhur në depozitën e benzinës. Ajo është pasuar me një re flakësh që arritën në lartësinë mbi 50 metra. Një re gjigande zjarri në formën e kërpudhës që të jepte përshtypjen e një shpërthimi bërthamor. Zjarrfikësit janë larguar për një moment, ndërsa zjarri kishte pushtuar plotësisht tre depozitat e para të karburantit. Mungesa e maskave kundër tymit ka bërë që dëmtoheshin nga asfiksia Gramoz Muçollari, punonjës I policisë së Tiranës, Sami Bajraktari, punonjës I policisë së ndërhyrjes së shepejtë, Eduart Cufi, zjarrfikës në Krujë, Memë Biba dhe Il Vlashi zjarrfikës të Lezhës dhe Agron Shima, zjarrfikës I Tiranës. Të plagosurit janë dërguar për ndihmën e parë në spitalin e Lezhës. Ndërsa pesë të parët e kanë marrë veten pas ndihmës së dhënë, gjëndja paraqitej e rëndë për Agron Shimën, I cili është dërguar me urgjencë për ndihmë të specializuar mjekësore në spitalin Ushtarak. Të plagosurit janë vizituar edhe nga Ministri I Shëndetësisë Maksim Cikuli, ai I Brëndshëm, Sokol Olldashi, dy zëvendësministrat e Brendshëm Ferdinant Pone e Gjergji Lezhja, si dhe zyrtarë të tjerë të lartë.

(c)Gazeta Shqiptare 2006

[ReniX]

Mjetet
Mungesa e solucionit përzjerës të ujit mësohet se ka ndikuar në përhapjen e flakëve dhe pamundësinë për shuarjen e saj. Ajo është kërkuar nga Rinasi me urgjencë, në momentin kur zjarrfikësve u kishte dalë situata. Sipas burimeve, shkuma në dispozion të zjarrfikësëve që shkuan në vendngjarje ka përfunduar shumë shpejt dhe për disa orë me radhë ata kanë përdorur vetëm ujin. Të njëjtat burime janë shprehur se edhe skuadra e shpëtimit e minierave është njoftuar me vonesë duke ndikuar në veprimet për shuarjen e zjarrit. Deri në orët e mbrëmjes pritej mbërritja e një ekipi të specializuar zjarrfikësish grek në Shëngjin. Në deklaratën e tij për mendiat dhënë në drejtorinë e portit të Shëngjinit, në orën 14.00, ministri I Brendshëm Sokol Olldashi, konfirmoi se zjarrfikësit grekë kishin kaluar kufirin me Shqipërinë dhe ishin drejtuar për në Shëngjin.
Katastrofa ekologjike
Ajo që të gjithë I druheshin ka ndodhur rreth orës 16.44. Depozitat që digjeshin janë çarë si pasojë e nxehtësisë dhe naftë në flakë është derdhur në drejtim të lagunës së detit. Nafta ka përparuar për rreth 200 metra në brendësi të lagunës duke u djegur. Një lajm I mirë ky për zjarrfikësit, por një lajm i tmerrshëm për gjithë ekosistemin e zonës, aq i rrallë në të gjithë Shqipërinë. Era frynte në drejtim të detit duke ulur rrezikun për djegien e dy depozitave të papërfshira ende nga zjarri. Por nafta e derdhur në lagunë rrezikon të shkatërrojë krejtësisht faunën e lagunës. Një katastrofë, përmasat e të cilës mbetet vetëm të verifikohen, mbasi është verifikuar plotësisht mungesa e eficencës së strukturave përgjegjëse për të përballuar situata të tilla me zjarr në karburant.

“Në ora 04.40 dëgjuam një shpërthim para nisjes së zjarrit”

Ora duhet të këtë qënë 4.40 e mëngjesit kur dëgjova një shpërthim të fuqishëm që më bëri të zgjohem. Pashë nga dritarja depozitat dhe aty nisi të ngrihej zjarri dhe tymi”. Kështu e nis rrëfimin e tij një nga banorët e shtëpive pranë depozitave të karburantit “Taçi Oil”. Nuk dëshiron që të tregojë emrin e tij, por e ka ende të freskët zhurmën që i ngjante së tepërmi asaj të një shpërthimi tritoli. Këto dëshmi të banorëve, ka bërë që të ngrihen dyshime, që shpërthimi i zjarrit në depozitat e karburantit të ketë qenë e qëllimshme. Fakti që po hetohet kjo pistë pohohet edhe nga grupi i hetimit i ngritur posaçërisht për këtë ngjarje. Lënda eksplozive e dyshuar mendohet të ketë qenë një sasi dinamiti, shpërthimi i së cilës mund të ketë provokuar edhe zjarrin që përfshiu më pas depozitat gjigande të karburantit. Por pavarësisht këtij dyshimi, burime pranë grupit të hetimit janë shprehur se deri në dhënien e një raporti të detajuar nga ekspertët përkatës mbi vatrën e zjarrit, të gjitha pistat e mundshme të kësaj ngjarje, mbesin dyshime. Ndërkohë mësohet se në vendngjarje kanë shkuar menjëherë edhe ekspertë nga Ministria e Brendshme, të cilët po verifikojnë pistën e një zjarrvënie të qëllimshme për ndonjë konflikt biznesi.

Firma
Tankerat e karburanteve të përfshirë nga flakët i përkasin firmës “Taçi Oil”, njërës prej importueseve më të mëdhaja nga Italia të karburantit me pronar Rezart Taçin. Kohët e fundit firma në fjalë kishte filluar hapjen e pikave të karburantit në qytete të ndryshme të vendit dhe kjo mendohet të jetë një nga pistat e hetimit për shkak të konkurrencës. Ndërkohë i kontaktuar nga Gazeta, pronari i firmës “Taçi Oil” është shprehur se nuk donte të fajësonte askënd për këtë ngjarje, duke ia lënë në dorë zbardhjen e së vërtetës autoriteteve përkatëse. Taçi ka falenderuar repartet e zjarrfikësve si dhe qeverinë për masat e marra për të lokalizuar vatrën e zjarrit. Sipas tij në depozitat e përfshira nga flakët gjendeshin 7.5 milionë litra karburant (benzinë dhe naftë) dhe dëmi i shkaktuar mendohet të jetë deri në 2 milionë euro. Taçi është shprehur gjithashtu se kompania e tij është e siguruar, sipas të gjitha rregullave.

Rreziku
Përveç tre tankerave të përfshira nga flakët me një sasi totale prej 1,7 milionë litrash karburant, rrezikohen seriozisht edhe dy depozita të tjera, të cilat kanë përkatëisht nga 2 mijë dhe 1,2 mijë ton karburant secila dhe po bëhen përpjekje për zbrazjen e tyre

(c) Gazeta Shqiptare 2006