Shpesh publikojmė me krenari shkrime qė lėvdojnė bukuritė natyrore tė vendit tonė. Presim si ujėt e pakėt ato fjalė tė mira qė na pėrkėdhelin me tė drejtė sedrėn dhe rrisim shpresėn se edhe Shqipėria do tė jetė pjesė e turizmit botėror. Renditje dhe klasifikimet janė njė tregues i vemendjes sė tė huajve ndaj vendit tonė, por ndoshta ia vlen tė qėndrojmė me kėmbė nė tokė.
Tė kuptojmė dy anėt e medaljes shqiptare, bukurinė natyrore dhe shėmtinė menaxhuese tė saj, zemrėn njerėzore dhe realitetin e errėt, tė shkuarėn historike dhe tė tashmen kaotike. Tė gjitha kėto ndoshta i shohim me sy por jo mendje, ose ndoshta i dimė, por nuk duam t’i pranojmė.
Vendi ynė ėshtė njė vend kontrastesh qė njėherazi afrojnė dhe largojnė turistėt, duke e bėrė atė sėrish njė perlė tė fshehur, tė pazbuluar nga turistėt e shumtė, tė cilėt megjithė pėrmendjen e shqipėrisė nga shumė gazeta dhe media tė specializuara pėr udhėtimet, nuk e kanė vėnė ende vendin tonė nė qendėr tė udhėtimeve tė tyre.
Artikulli i mėposhtėm vė qartė pikėn mbi “i” dhe gishtin nė plagė. Ndonėse me njė titull optimist dhe domethėnės ku turizmi shqiptar vlerėsohet si njė sajt nė ndėrtim dhe me potenciale ai rrėfen kontrastet nė sytė e njė tė huaji, qė shohin me mendje tė ftohtė.
Shqipėria, e mbyllur pėr dekada tė tėra, dhe e hapur pėr vizitorėt vetėm gjatė 20 viteve tė fundit, ėshtė duke u pėrpjekur pėr tė promovuar veten si njė destinacion turistik. Por ajo nuk ėshtė e njohur, dhe nuk ėshtė aspak njė pikė e nxehtė turistike, edhe pse numri i vizitorėve ėshtė nė ngritje.
Ky ėshtė fillimi i njė artikulli me titullin “Tourism in Albania: a building site with potential “ botuar online nė sajtin sėissinfo.ch (International Service of the Swiss Broadcasting Corporation)
Shkrimi vė nė pah kontrastet qė karakterizojnė Shqipėrinė; pėrballė njė natyre dhe kulture tė pasur qėndron “ njė reputacion i keq, i lidhur me korrupsionin kriminalitetin dhe gjakmarrjen”. Janė pikėrisht kėto tre faktorė qė mendohet tė kenė ndikuar nė faktin qė dy agjencitė mė tė mėdha zviceranė nė fushėn e udhėtimit si KUONI dhe Hotelplan nuk e kanė Shqipėrinė nė ndėr destinacionet e pushimeve tė ofruara.
Tė pyetura nga gazetari zviceran kėto agjenci janė shprehur se tė vetmet grupe qė udhėtojnė drejt Shqipėrisė janė ato qė shkojnė pėr shėtitje tė veēanta, turne kulturore ose arsimore.
Megjithatė, numri i zviceranėve qė kanė vizituar Shqipėrinė ėshtė rritur nga rreth 6,000 nė vitin 2005 nė mė shumė se 40,000 vitin e kaluar. Megjithatė udhėtarėt individualė janė tė pakėt edhe pse Lonely Planet e quajti Shqipėrinė si njė destinacion turistik tė lartė nė vitin 2011.
GROPAT DHE NJERĖZ
Ēdokush qė do tė eksplorojnė vendin me anė tė transportit publik ka nevojė pėr durim, por mėson shumė nė lidhje me mėnyrėn se si njerėzit jetojnė. Ka disa linja hekurudhore dhe trenat janė shumė tė ngadaltė, Ka autobusė por oraret nuk janė gjithmonė tė rregullt.
Dhe shoferėt e makinave janė tė ballafaquar me rrugėt me gunga e plot gropa. Edhe trotuaret janė plot rreziqe: kanale tė hapura dhe faqet e pambrojtur ndėrtimit presin kėmbėsor i pamatur.
Por kėto probleme harrohen shpejt teksa shikon njerėz tė dobishėm dhe kuriozė, tė cilėt janė tė lumtur tė flasin me vizitorėt e huaj. Ju takoheni me ēobanė, peshkatarė, fermerė tė moshuar qė lėrojnė tokėn apo janė duke ēuar mushka tė ngarkuara me dru dhe kashtė. Ushqimi ėshtė i mirė dhe i lirė, hotelet janė tė pastra dhe tė lira ndėrsa lumenjtė dhe malet janė magjike.
MERCEDES DHE BUNKERĖ
Diēka qė godet ēdo vizitor tė ri nė Shqipėri ėshtė numri i madh i Mercedes, tė cilėt janė tė gjithėpranishėm nė qytete dhe fshatra. Ėshtė e pamundur tė mos pyesėsh veten kush mund tė pėrballojė njė makinė tė tillė tė shtrenjtė nė njė nga vendet mė tė varfra tė Evropės, dhe sa prej tyre janė tė vjedhura ndoshta.
Duket sikur njerėzit kanė njė ngutje tė jashtėzakonshme pėr tė pasur tranportin urban tė ndalur pėr dyzet vjet gjatė regjimit tė vjetėr tė Enver Hoxhės.
Diēka tjetėr qė ėshtė e pamundur tė tė humbasė janė bunkerė prej betoni tė madhėsive tė ndryshme, tė cilat regjimi i ka vėnė nė tė gjithė vendin nė vitet 1970 dhe '80 nga frika e pushtuesve. Kėto relikte tė Luftės sė Ftohtė mund tė gjenden nė plazhe, nė male ose nė mesin e shtėpive . thuhet se ka njėqind mijė bunkerė nė tė gjithė vendin.
Betoni ėshtė i pranishėm sėrish: Shqipėria duket si njė kantier tė madh. Rrugė dhe autostrada po ndėrtohen kudo, ndėrsa shtėpitė janė ngritur pėrgjatė bregdetit dhe nė qytete. Por jo tė gjitha kanė pėrfunduar, qoftė pėr shkak se paratė shkojnė jashtė, ose pėr shkak tė punės ilegale tė ndaluar nga qeveria. Rezultati ėshtė se fshati ėshtė shpėrfytyruar nga predha tė panumėrta tė e shėmtuara nė formė ndėrtesash.
Rrethinat natyrore janė prishur gjithashtu nga mbeturinat e hedhura nė pika piktoreske: qese plastike dhe plehra tė tė gjitha llojeve gjenden nė lumenj, nė fusha, nė pjesėt e prapme tė shtėpive. Dhe kur fryn nė drejtim tė gabuar, era e keqe qė vjen nga djegia e plehrave detyron tė ftuarot tė mbyllin dritaren e hotelit.
Shkrimi u botua sot nė Suplementin Fundjava nė gazetėn Shqiptarja.com (print) 07.06.2013
Redakisa Online
(b.m/shqiptarja.com)