Kjo e dielė ėshtė njė ditė stresuese pėr tė gjithė dashamirėsit e gjumit. E megjithatė, pakkush ka informacion mbi njė ditė kaq tė veēantė, qė shėnon zgjimin mė herėt gjatė periudhės prej pranverės e deri nė vjeshtė.
Sot ėshtė pikėrisht 100-vjetori i futjes nė pėrdorim tė Kohės Verore Britanike (BST), qė nėnkupton avancimin me 60 minuta tė akrepave tė orės. E ashtuquajtura BST, apo British Summer Time, ėshtė vendosur nė vitin 1916 pas njė fushate tė ndėrmarrė nga William Willett, katragjyshi i kėngėtarit tė famshėm tė Coldplay, Chris Martin.
Ideja e tij fillestare ėshtė pėrshtatur nga Thomas Wright, i Institutit britanik i Orologjisė (BHI). E pikėrisht nė kėtė 100-vjetor, BHI-ja ėshtė duke mbajtur njė ekspozitė nė bazėn e tij nė Upton Hall, nė Nottinghamshire.
Ashley Strachan, kreu i administratorėve muzealė tė BHI-sė, thotė se William Willett e konceptoi idenė e tij nė vitin 1905, gjatė njė shėtitjeje herėt nė mėngjes, kur vėrejti me ankth sesa shumė londinezė e kalonin kohėn nė gjumė gjatė pjesės mė tė madhe tė njė dite verore.
Si njė lojtar i apasionuar pas golfit, ai urrente gjithashtu faktin e rėnies sė hershme tė muzgut. Kėshtu qė, zgjidhja ishte tė shtynte akrepat e orės gjatė muajve tė verės, njė propozim qė ai e bėri publik dy vite mė vonė.
Willett propozoi njė ndryshim fazor tė orės pėrgjatė 4 javėve nė pranverė dhe 4 javėve nė vjeshtė. Sipas tij, akrepat duheshin ndryshuar nga 20 minuta ēdo javė, duke shkuar kėshtu nė 80 minuta avancim. Ai loboi pėr idenė e tij deri nė 1915-n, kur edhe ndėrroi jetė, apo mė saktė vetėm njė vit pėrpara vėnies nė pėrdorim tė ndryshimit qė zbatojmė edhe nė ditėt e sotme.
Orologu Thomas Wright, nga BHI, fillimisht solli argumente kundėr ndryshimit nė fjalė.
Thomas Wright e quajti njė ide tė ēmendur, sepse ishte jopraktike dhe mund tė shkaktonte kaos nė komunikimin ndėrkombėtar apo nė trafik, thotė Strachan.
Njė tjetėr orolog i shquar, Frank Hope-Jones u shpreh pėrmes njė letre pėr tė pėrditshmen e BHI-sė, Horogical Journal, se do tė ishte njė pabesi e ēiltėr pėr ne, pikėrisht nė vendin e origjinės sė kohės standarde (GMT) tė shkatėrronim unanimitetin, qė shumė kombe e kanė pėrqafuar deri mė tani.
Gjithsesi presioni u shtua, ndaj dhe Wright propozoi njė ndryshim alternativ: atė tė avancimit me 60 minuta nė pranverė dhe kthimit mbrapsht me po kaq minuta nė vjeshtė, gjė qė zbatohet edhe nė ditėt e sotme.
/ Top Channel