BE-ja nuk e duron nepotizmin në Kosovë

[Kliton]

Rezoluta e Parlamentit Evropian për Kosovën, e miratuar tri ditë më parë, përveç që e njeh shtetin e Kosovës si një shprehje e demokracisë përfaqësuese evropiane dhe bën thirrje që atë ta bëjnë edhe vendet anëtare që ende nuk e kanë njohur shtetin e ri, jep edhe disa porosi, të cilat meritojnë të shihen me vëmendje nga institucionet dhe qytetarët.

Pa u ndalur gjatë në rëndësinë që ka kjo rezolutë, duhet parë me vëmendje “detyrat e shtëpisë” që i adreson rezoluta për Prishtinën: strategjitë për inkuadrimin gradual të pakicave, që ka për qëllim forcimin e sovranitetit, nevojat investuese për zhvillimin ekonomik të vendit, shpreh shqetësimin ndaj idesë për termocentralin e ri që mendohet t’i vihet mbi kokë gjysmës së popullsisë së vendit (siç thuhet, në një zonë të dendur të popullsisë) dhe kërkon transparencë, llogaridhënie dhe luftë kundër korrupsionit. Pikat 33 dhe 34 të rezolutës ngrenë shqetësimin e nepotizmit, privatizimit, korrupsionit dhe demokracisë. Këto probleme të ngritura nga eurodeputetët janë shqetësime serioze dhe dëshmojnë për perceptimin që ka shumica e opinionit evropian për zhvillimet dhe qeverisjen në Kosovë. Për transparencën, llogaridhënien dhe korrupsionin deri më tash është folur shpesh dhe duket që këto janë nocione tashmë të familjarizuara dhe fatkeqësisht me një dozë imuniteti të krijuar tek opinioni vendës. Risia dhe më goditësja na del shqetësimi i ngritur për nepotizëm, sepse institucionet janë plot fakte të dominimit njëkrahinor. Gjithkush në Kosovë do të ishte vërtet i lumtur po të mbeteshin këto vetëm në dimensionin e perceptimeve të eurodeputetëve. Por, gjithashtu shumëkush e di se në Kosovë nepotizmi dhe krahinorizmi i ngjan një fshati francez të viteve të ‘70-ta, kur antropologu i njohur Robert Layton i hulumtoi opinionet e tyre. Shumica e banorëve mendonin se një qeverisje në miniaturë e ngritur mbi bazën e afërsisë dhe lidhjeve familjare, njohjeve, shoqërisë të një krahine dhe prejardhjeje të njëjtë, është i dëmshëm për drejtimin e komunës, sepse aty nuk ka cilësi profesionale dhe fshatarët e shihnin me mosbesim këtë mënyrë menaxhimi të pushtetit lokal. Edhe në Kosovë vlerësimi nuk ka se si të jetë ndryshe, përveç atyre që si kriter parësor i nxjerrin lidhjet krahinore e farefisnore në dëm të kritereve profesionale e arsimore. Në shumicën e vendeve evropiane drejtuesit institucionalë vijnë nga qendra të rëndësishme urbane, qendra të rëndësishme universitare, industriale, qendra me tradita tregtare, institute shkencore etj. Në Gjermani, p.sh., do të ishte shumë normale që një ministër industrie të vinte nga krahina industriale e Ruhrit, por në Kosovë shumica e drejtuesve institucionalë janë nga një zonë e vetme. Disa institucione janë të mbushura me njerëz nga krahina e ministrit, ndërsa familjet me vëllezër shumë gjenden në disa institucione të shtetit. Me këtë nuk aludohet në familjet qeverisëse të jugut të dikurshëm italian dhe tendenca për forcimin e oligarkëve mbi këtë bazë, por një logjikë shtetndërtuese mbi parimet profesionale në kohën kur Kosovës i nevojitet më shumë se kurrë cilësia dhe vetëdija e lartë individuale për përgjegjësinë e lartë që kërkon ndërtimi i shtetit demokratik.

Është vështirë të mbetet vetëm perceptim i eurodeputetëve se në Kosovë ka nepotizëm në kohën kur dihet botërisht se drejtuesit e Qeverisë, Parlamentit, shefi i ushtrisë, shefi policisë etj., janë nga një zonë e vetme e Kosovës, ndërsa kësaj dukurie u bashkëngjiten edhe shumë drejtori, zëdhënës e këshilltarë. Këto fakte është vështirë t’u fshihen raportuesve në Bruksel.

Për mbështetësit e krahinorizmit dhe logjikën klanore me siguri janë të pakuptimtë shembujt e dëshmuar rishtazi se si presidenti demokrat amerikan mban në administratën e lartë të tij republikanë të profilit të lartë profesional, ndërsa presidenti i djathtë francez ia beson postin e kryediplomatit socialistit Kushner. Por, Evropa duket se nuk kërkon një hap të tillë “të guximshëm” nga drejtuesit institucionalë të Kosovës, përveç që institucionet e vendit të mos drejtohen nga kushëri, vëllezër, miq e shokë, e as që kriter përzgjedhës të jetë afërsia dhe dëgjueshmëria ndaj liderit, por të rritet vetëdija se Kosova ka nevojë për njerëz me kapacitete të larta intelektuale dhe moral të dëshmuar politik.


Burimi:CdiDite.Com