[highlight=#FFFF00:y6l8s9qf]69 kėshilla pėr njė kompjuter tė sigurt[/highlight:y6l8s9qf]
Po ju paraqesim kėtu kleēkat nga mė tė thjeshtat, deri tek ato mė ekstremet, tė cilat do tė tju mbrojnė ju, kompjuterin dhe familjen tuaj. Me siguri qė keni menduar nėse ėshtė e mundur ta pėrdorni tė sigurtė kompjuterin pa qenė e nevojshme tė shkėpusni lidhjen me internetin dhe pa i bėrė bllokadė instalimit tė ēdo lloj softueri. Sigurisht qė kjo ėshtė e mundur, por ju nga ana juaj duhet tė merrni pėrsipėr disa detyra. Sė pari, duhet tė instaloni mjete pėr tu vetėmbrojtur, tė krijoni njė praktikė tė mirė pune dhe, ēka ėshtė mė e rėndėsishmja, tė pėrdorni ca parandjenjėn. Ja se ēduhet tė bėni, nga fillimi nė fund:
[highlight=#FF0040:y6l8s9qf]Minimumi i minimumit[/highlight:y6l8s9qf]
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Instaloni antivirusin[/highlight:y6l8s9qf]
Pėrditėsojeni rregullisht, bėni skanime tė vazhdueshme dhe lejojeni antivirusin tė kontrollojė mesazhet qė vijnė. Nėse nuk e bėni kėtė, ėshtė e sigurt qė kompjuteri juaj do tė infektohet.
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Pėrditėsoni programin antispiun[/highlight:y6l8s9qf]
Masėn pėr pėrditėsim mund ta paketoni sė bashku me ato tė antivirusit. Pėrditėsojeni rregullisht dhe bėni skanime tė vazhdueshme. Ju kėshillojmė tė instaloni disa programe antispiun, si Windows Defender-i (i pėrfshirė nė Vista) dhe Spy Sweeper-i (nė ZERO DVD).
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Pėrdorni muret mbrojtės dydrejtimėsh[/highlight:y6l8s9qf]
Parandaloni trafikun e hyrje-daljeve tė padėshiruara. Muret mbrojtės tė dyanshėm pėrfshihen nė Mac OS dhe Windows Vista. Pėrdoruesit e versioneve mė tė vjetra tė Windows-it duhet tė instalojnė muret mbrojtės nga njė i tretė, si pėr shembull ZoneAlarm-i, prodhuar nga CheckPoint.
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Mos pėrdorni mure mbrojtės ose antivirusė tė shumėfishtė[/highlight:y6l8s9qf]
Mund tju duket sikur do tė keni mbrojtje tė dyfishtė duke instaluar dy mure mbrojtėse, por ka shumė mundėsi tė keni dyfishuar dhembjen e kokės. E njėjta gjė vlen edhe pėr antiviruset e dyfishta. (Programet antispiun janė tjetėr muhabet).
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Lejoni pėrditėsimet automatike[/highlight:y6l8s9qf]
Lejoni Windows-in dhe Mac OS-n tė bėjnė pėrditėsime kurdo qė dėshirojnė, sepse Microsoft-i dhe Apple-i i mbyllin vazhdimisht vrimat qė gjejnė nė sistemin e sigurisė.
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Mos i pranoni EXE-t[/highlight:y6l8s9qf]
Shkarkimi i skedarėve tė ekzekutueshėm (qė pėrfundojnė me .exe, .com, .bat dhe .scr) vėshtirė tė shmanget, por hapni sytė pėr ato qė ju dėrgojnė nėpėrmjet postės elektronike. Kjo vlen edhe pėr skedarėt .doc dhe .xls, qė mund tė pėrmbajnė makroviruse.
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Drejtoni trafikun[/highlight:y6l8s9qf]
Nėse jeni tė lidhur me internetin dhe nuk keni njė router (drejtues), atėherė blijeni. Nuk janė tė shtrenjtė, qofshin me apo pa tel (wireless).
[highlight=#BFFF40:y6l8s9qf]Aktivizoni murin mbrojtės tė harduerit[/highlight:y6l8s9qf]
Router-i juaj duhet tė pėrballojė Network Address Translation (NAT, pėrkthim i adresave tė rrjetit), prandaj pėrdoruesit e internetit qė skanojnė rrjetin nė kėrkim tė portave tė hapura pėr ti shfrytėzuar, smund ti shohin kompjuterėt tuaj. Ai duhet tė pėrballojė gjithashtu Stateful Packet Inspection (SPI, inspektim i plotė i paketave) pėr tė bėrė dallimin midis trafikut tė rregullt tė rrjetit dhe atij qė sėshtė i tillė. Mos i ēaktivizoni kėto opcione.