Ēdo nėnė dhe baba kalon momente tė vėshtira me fėmijėt e tyre. Shpesh dėgjohen shprehje si mos, prit, mbylle, do tė ēmendem prej jush, do tė iki nga shtėpia, etj. Ndėrkohė qė kemi dėshirė tė jemi nėna dhe baballarė tolerantė, kthehemi menjėherė nė prindėr qė bėrtasin dhe reagojnė ndaj ēdo veprimi tė fėmijėve.
Megjithėse nėna dhe babai e paralajmėrojnė disa here, fėmija vazhdon tė pėrsėrisė tė njėjtat sjellje. Ēfarė duhet tė bėjnė prindėrit kur flasin me fėmijėn e tyre dhe mundohen ta bindin tė heqė dorė nga ajo sjellje? P.sh kur jeni duke folur me njė shok apo shoqen tuaj ju ndėrpret bisedėn disa herė ose kur vjen nga shkolla i hedh rrobat mbi divan, lėshon ēantėn nė mes tė sallonit, nuk vjen nė tavolinė edhe pasi e keni thirrur disa here.
Pra nuk plotėson pėrgjegjėsitė e tij brenda shtėpisė, flet shumė nė telefon, dėgjon muzikė me zė tė lartė. Prindėrit qė pėrballen me situata tė tilla duhet tė kėrkojnė momentin e duhur pėr tė folur me fėmijėt. Nė njė vend dhe kohė ku mund tė qėndrojnė vetėm pėr vetėm dhe tė komunikojnė. Duhet folur shumė sinqerisht duke e parė drejt nė sy. Pėr tu mirėkuptuar nga fėmija dhe pėr tė shkuar nė vend fjalėt e prindit , nėna dhe babai duhet ti shpjegojnė tė qetė mėnyrėn sesi ndikohen nga sjelljet e tij.
Nė vend tė fjalės ti tė pėrdoret unė
"Tė urdhėrosh, tė drejtosh, paralajmėrosh, ta paragjykosh, ta kritikosh, tallėsh, turpėrosh ėshtė njė nga metodat e dėshtuara tė pėrdora shpesh nga prindėrit. Nė vend tė shprehjeve rregullo rrobat! Je njė fėmijė shumė rrėmujaxhi, nuk arrin tė lidhėsh as kėpucėt nėna dhe babai duhet tė pėrqendrohen mbi ndikimin e kėsaj sjelljeje tek vetė ato. Mund tė pėrdoren shprehje si Kur nuk i rregullon rrobat shtėpia duket e ērregullt dhe kjo gjė mė nervozon, kam frikė se mos rrėzohet njeri kur i lė lodrat kėshtu tė hapura gjithandej. Kėshtu fėmija arrin tė kuptojė mėnyrėn sesi ndikohen prindėrit nga sjellja e tij. Nuk ndihet i fajėsuar nė mėnyrė direkte, dhe ndjen nevojėn tė ndihmojė nėnėn dhe babanė.
Gjuha unė ėshtė njė lloj shprehje, e cila shpjegon ndjenjat dhe mendimet, reagimin individual nė momentin kur personi pėrballet me njė gjendje apo sjellje. Nė vend tė fjalėve mos u trego i pasjellshėm, nuk flitet kėshtu me nėnėn dhe babanė mund tė pėrdorni ndihem shumė keq kur mė flet kėshtu duke bėrtitur, dhe mendoj se nuk mė respekton dhe kėshtu do tė shprehni edhe ndjenjat edhe mendimet tuaja. Shprehja e ndjenjave tona ndihmon qė personi pėrballė tė kuptojė mė mirė gjendjen. Duke vendosur veten nė vendin e tyre, ai arrin tė kuptojė ndryshimet e sjelljes dhe tė krijojė empati. Shpalosja e mendimeve dhe ndjenjave tė vėrteta pa e fajėsuar atė, pra pėrdorimi i gjuhės unė nė vend tė gjuhės ti nė momentin kur njė sjellje e fėmijės na duket e papranueshme e ndihmon atė tė kuptojė rolin dhe pėrgjegjėsinė pa pasur nevojė tė mbrohet. Prandaj fėmija do tė pėrpiqet tė ndryshojė sjelljen e tij tė papranueshme duke ndihmuar prindėrit.
Ēfarė dhe si duhet tia themi?
Nė marrėdhėnien tuaj me fėmijėt mė e rėndėsishme ėshtė mėnyra se si ia shpjegoni gjėrat sesa ēfarė i shpjegoni. Sipas njė studimi bėhet e ditur se njerėzit pėrballė nesh ndikohen 15 % nga fjalėt e pėrdora nė mesazhin e dhėnė, 35 % nga toni i zėrit dhe 50 % nga gjuha e trupit.